Yazar: Turan Akıncı
Remzi Kitabevi
512 Sayfa
ISBN: 978-975-14-2203-3
Boyut: 16.0 x 23.5
2025
Yazar: Turan Akıncı
Remzi Kitabevi
512 Sayfa
ISBN: 978-975-14-2203-3
Boyut: 16.0 x 23.5
2025
“Kıyı boyunca sıralanan yapıların konumu, mimarisi… Tanıklık ettikleri önemli olaylarla Boğaziçi’nin renkli panoraması…”
Osmanlı Dönemi’nde Boğaziçi’nde köy yerleşimleri vardı ancak bunların, kent merkeziyle bağlantıları uzun bir dönem zayıf kaldı. 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar Boğaziçi köyleri arasında denizden ulaşım da yoktu. Boğaz’da yalnız saltanat ve balıkçı kayıkları görülürdü.
1843 yılında Sultan Abdülmecit, Dolmabahçe Sarayı’nı inşa ettirdikten sonra Osmanlı devlet adamlarının neredeyse tümü Boğaz kıyılarında yalı yaptırmaya yöneldi. 1850’li yıllarda ise Şirket-i Hayriye’nin kurulmasıyla Boğaziçi’nin kaderi değişti. Boğaz köyleri arasında düzenli seferler yapılmaya başlandı. İstanbul halkı denizle tanıştı. Bu dönemde Osmanlı yalı mimarisinin de en güzel örnekleri görülmeye başladı.
Günümüzde Boğaziçi’nde 600 civarında yalı bulunuyor. Bunların 320’si Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun denetiminde. Rumeli Yakası’nda 1782’de inşa edilmiş olan Emirgân Şerifler Yalısı ile Anadolu Yakası’nda 1697’de yaptırılan Amcazade Hüseyin Paşa Yalısı, Boğaziçi’nin ayakta kalan en eski yapıları…
Araştırmacı Mimar Turan Akıncı bu kitapta, Boğaziçi’ni yerleşim ve ulaşım açısından ele alırken aynı zamanda, başta yalılar olmak üzere Boğaz kıyılarında yer alan önemli tarihi yapıları, mimarileri ve tanıklık ettikleri önemli olaylarla birlikte anlatıyor.
BOĞAZİÇİ’NE BAŞLARKEN 8
1 – BOĞAZİÇİ’NDE YERLEŞİMLER
-Boğaziçi Genel, 13
-Rumeli Yakası Köyleri, 13
-Anadolu Yakası Köyleri, 24
2 – BOĞAZİÇİ’NDE ULAŞIM
-Osmanlı’da Kayıkçılık, 37
-Saltanat Kayıkları, 42
-Deniz Müzesi’ndeki Saltanat Kayıkları, 46
-Büyükelçi Kayıkları, 49
-Piyade Kayıkları, 50
-Pereme Kayıkları, 51
-Pazar Kayıkları, 52
-Osmanlı Boğaziçi Taşımacılık Şirketi, 55
-Şirket-i Hayriye’nin Vapurları, 65
-Kaptanlar ve Yaşanmış Olaylar, 73
-Şirket’in Boğaziçi’ne Katkıları, 82
-Rumeli Yakası İskeleleri, 83
-Anadolu Yakası İskeleleri, 88
3 – BOĞAZİÇİ’NDE KORULAR
-Boğaziçi Koruları, 97
-Rumeli Yakası Koruları, 97
-Anadolu Yakası Koruları, 103
4 – BOĞAZİÇİ’NDE SARAYLAR
-Boğaziçi’nde Sahil Sarayları, 113
-Çırağan Sarayı, 113
-Dolmabahçe Sarayı, 120
-Beylerbeyi Sarayı, 127
-Beykoz Kasrı, 129
-Küçüksu Kasrı, 130
5 – BOĞAZİÇİ’NDE SALTANAT YALILARI
-Batılılaşma Etkisi, 135
-Mediha Sultan Yalısı, 135
-Defterdar Burnu Yalıları, 139
-Neşatabat Yalısı, 139
-Zekiye-Naime Sultan Yalıları, 140
-Naciye Sultan Yalısı, 142
-Nazime Sultan Yalısı, 143
-Fatma Sultan Yalısı, 144
-Hatice Sultan Yalısı, 145
-Fehime Sultan Yalısı, 149
-Esma Sultan Yalısı, 152
-Feriye Sarayları, 155
-Cemile Sultan Yalısı, 157
-Münire Sultan Yalısı, 158
6 – BOĞAZİÇİ’NDE ELÇİLİK YAPILARI
-Rusya Federasyonu Büyükelçilik Rezidansı, 163
-İspanya Konsolosluğu Rezidansı, 164
-Rusya Federasyonu Konsolosluk Rezidansı, 166
-Fransız Konsolosluğu Rezidansı, 168
-İtalya Konsolosluğu Rezidansı, 171
-Federal Almanya Büyükelçilik Rezidansı, 173
-Avusturya Konsolosluğu, 179
-Mısır Konsolosluğu, 183
7 – BOĞAZİÇİ’NDE KAMU YAPILARI
-Eski Sarıyer Karakolu, 189
-Eski Sarıyer Adliyesi, 189
-Eski Feriye Karakolu, 190
-Deniz Müzesi, 191
-Eski Tütün Deposu, 192
-Eski Fransız Postanesi, 193
-Çinili Han, 194
-Eski Yolcu Salonu, 194
-Merkez Han, 195
-Kuleli Askeri Lisesi, 196
-Suma Fabrikası, 198
-Tekel Deposu, 200
-Nemlizade Tütün Deposu, 201
8 – BOĞAZİÇİ YALILARI
-Boğaziçi Yalılarının Mimari Özellikleri, 207
RUMELİ YAKASI YALILARI, 213
SARIYER – BÜYÜKDERE
-Ferit Sözen Yalısı, 215
-Elmasyan Yalısı, 215
-Kaptan Bey Yalısı, 216
-Eczacı Şemsettin Bey Yalısı, 217
-Kayseriliyan Yalısı, 218
-Eser Esayan Yalısı, 219
-Necmettin Molla Kocataş Yalısı, 222
-Mehmet Sait Paşa Yalısı, 229
-Vehbi Koç Yalısı, 231
-Ersu Yalısı, 232
-Nadir Malta Yalısı, 232
-İsmail Hakkı Uzunçarşılı Yalısı, 233
-Dr. Yücesoy Yalısı, 234
-Sandalcıyan Yalısı, 234
-Bedros Azaryan Yalısı, 236
-Mikail Portakalyan Yalısı, 239
-Fuat Paşa Yalısı, 240
-Gültekin Köksal Yalısı, 242
-Kirkor Hekimyan Yalısı, 243
-Perihan Ataman Yalısı, 244
KEFELİKÖY – KİREÇBURNU – TARABYA
-Dikranyan Yalısı, 247
-Abdurrahman Baycu Yalısı, 248
-Memduh Paşa Yalısı, 250
-Dardanel Yalısı, 251
-Georgios Zariphis Yalısı, 252
-Christaki Zografos Yalısı, 254
-Palamidis Evyanidis Yalısı, 256
-Auguste Huber Yalısı, 257
YENİKÖY – İSTİNYE
-Kalender Kasrı, 265
-Walker Yalısı, 266
-Selim Melhame Yalısı, 266
-Selman Kabibay Yalısı, 268
-Ziya Kalkavan Yalısı, 268
-Kosti Rosi Yalısı, 269
-İsak Pardo Yalısı, 270
-Artin Dadyan Yalısı, 270
-Dr. Muvaffak Gören Yalısı, 272
-Ali Rıza Paşa Yalısı, 272
-Aleko Nikoladis Yalısı, 273
-Faik ve Bekir Beyler Yalısı, 274
-Eyüp Paşa Yalısı, 276
-Mısırlı Fuat Bey Yalısı, 276
-Hayrettin Baran Yalısı, 278
-Sait Halim Paşa Yalısı, 278
-Alexandros Karatodori Yalısı, 284
-Mıgırdıç Beyazciyan Yalısı, 286
-Muzaffer Gazioğlu Yalısı, 287
-Saip Özden Yalısı, 288
-Şehzade Burhanettin Efendi Yalısı, 289
-Rasim Ferit Talay Yalısı, 292
-Mehmet Üstünkaya Yalısı, 292
-Burhanettin Sezerar Yalısı, 293
-Dr. Hulusi Behçet Yalısı, 294
-Madenci Arif Bey Yalısı, 295
-Tahsin Günel Yalısı, 296
-Selahattin Adil Paşa Yalısı, 299
-Ebubekir Ratip Yalısı, 300
-Müşir Ahmet Afif Paşa Yalısı, 305
-Faik Bey ve Pakize Hanım Yalısı, 308
-Recaizade Mahmut Ekrem Yalısı, 309
EMİRGÂN – RUMELİHİSARI
-Müşir Fuat Paşa Yalısı, 313
-Şerifler Yalısı, 314
-Aziz İzzet Paşa Yalısı, 320
-Mustafa Reşit Paşa Yalısı, 321
-Hüseyin Hasip Paşa Yalısı, 323
-Firdevs-Nuri Baras Yalısı, 324
-İffet Hanım Yalısı, 325
-Bülent Barlasoğlu Yalısı, 325
-Tophane Müşiri Zeki Paşa Yalısı, 326
-Yılanlı Yalı, 328
ARNAVUTKÖY
-Kabaycıoğlu Yalısı, 333
-Ertuğrul Soysal Yalısı, 333
-Coşkun Tekeli Yalısı, 334
-Toygarlar Yalısı, 335
-Tekiroğulları Yalısı, 335
-Musurus Paşa Yalısı, 336
-Halet Çambel Yalısı, 337
-Makbule Atadan Yalısı, 339
-Rasih Emin Paşa Yalısı, 340
-Sabit Esin Yalısı, 341
-Ali Vafi Yalısı, 342
-Muhsinzade Paşa Yalısı, 342
-Tırnakçızade Yalısı, 344
-Dr. Rakım İbrahim Onart Yalısı, 345
-Sarkis Balyan Yalısı, 345
-Tülin Temel Yalısı, 346
ANADOLU YAKASI YALILARI, 347
BEYKOZ-PAŞABAHÇE
-Niyazi Kaptan Yalısı, 349
-Ahmet Mithat Efendi Yalısı, 349
-Karani Yalısı, 351
-Miralay Muhittin Bey Yalısı, 352
-Gümrükçü Abdullah Efendi Yalısı, 352
-Hacı Mustafa Bey Yalısı, 353
-Hacı Mehmet Bey Yalısı, 354
-Hamlacıbaşı Halil Ağa Yalısı, 355
-Hamamcı Hafız Efendi Yalısı, 356
-Hâkim Şevket Bey Yalısı, 357
-Feridun Bey Yalısı, 358
-Bodurlar Yalısı, 358
-Fehime Hanım Yalısı, 359
-Andonaki Yalıları, 360
-Halil Ethem Eldem Yalısı, 361
-Hüseyin Hüsnü Efendi Yalısı, 364
KANLICA
-Ahmet Rasim Paşa Yalısı, 367
-Yedi Sekiz Hasan Paşa Yalısı, 369
-Esvapçı Ahmet Bey Yalısı, 370
-Esra Umut Yalısı, 372
-Yağcı Şefik Bey Yalısı, 373
-Sedat Simavi Yalısı, 375
-Sadrazam Saffet Paşa Yalısı, 377
-Mehmet Muhtar Bey Yalısı, 380
-Vecdi Seyhun Yalısı, 381
-Hacı Ahmet Arif Bey Yalısı, 382
-Şükrü Emin Cangör Yalısı, 384
-Eczacı Ethem Pertev Yalısı, 385
-Nazım Paşa Yalısı, 387
-Ferruh Efendi Yalısı, 388
-Sadrazam Kadri Paşa Yalısı, 389
-Cem Boyner Yalısı, 391
-Ali Mazhar Bey Yalısı, 393
-Yağlıkçı Hacı Raşit Bey Yalısı, 393
-Yağlıkçı Hacı Raşit Bey Yalısı Müştemilatı, 395
-Prenses Rukiye Yalısı, 395
-Server Paşa Yalısı, 397
-Mehmet Emin Ağa Yalısı, 399
-Makarnacılar Yalısı, 399
-Baha Bey Yalısı, 400
ANADOLUHİSARI
-Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı, 403
-Marki Necip Bey Yalısı, 404
-Nuri Kenan Paşa Yalısı, 406
-Amcazade Hüseyin Paşa Yalısı, 407
-Zarif Mustafa Paşa Mehtabiye Bölümü, 410
-Zarif Mustafa Paşa Selamlık Bölümü, 412
-Zarif Mustafa Paşa Harem Bölümü, 414
-Bahriyeli Sedat Bey Yalısı, 415
-Rıza Bey Yalısı, 417
-Köseleciler Yalısı, 417
-Manastırlı İsmail Hakkı Efendi Yalısı, 418
-Şeyh Talat Efendi Yalısı, 420
-İlyas Bey Yalısı, 422
-Komodor Remzi Yalısı, 422
-Riyaziyeci İzzet Bey Yalısı, 423
-Santuri Ethem Bey Yalısı, 424
KANDİLLİ-VANİKÖY
-Kıbrıslı Mehmet Emin Paşa Yalısı, 427
-Abut Efendi Yalısı, 430
-Kont Ostrorog Yalısı, 432
-Hadi Semi Yalısı, 435
-Prenses Monheim Yalısı, 437
-İbrahim Edip Efendi Yalısı, 438
-Clifton Yalısı, 442
-Mehmet Şakir Recai Efendi Yalısı, 443
-Kadınefendi Yalısı, 444
-Hamit Evrenosoğlu Yalısı, 445
-Ahmet Nazif Paşa Yalısı Selamlık Bölümü, 446
-Ahmet Nazif Paşa Yalısı Harem Bölümü, 447
-Suna Kıraç Yalısı, 448
-Serasker Rıza Paşa Yalısı, 449
-Kazasker Necmettin Efendi Yalısı, 450
-Sadrazam Mahmut Nedim Paşa Yalısı, 453
-İffet Evin Yalısı, 455
-Yusuf Paşa Yalısı, 456
-Abdulgaffar Karacadağ Yalısı, 457
ÇENGELKÖY-BEYLERBEYİ
-Muazzez İpar Yalısı, 459
-Noyel Eram Yalısı, 460
-Server Bey Yalısı, 461
-Bostancıbaşı Abdullah Ağa Yalısı, 462
-Sadullah Paşa Yalısı, 463
-Amiral Vasıf Arif Yalısı, 470
-Mustafa Reşit Efendi Yalısı, 471
-Raife Hanım Yalısı, 471
-Hüseyin Kazım Kadri Yalısı, 472
-Hamit Paşa Yalısı, 474
-Mabeyinci Faik Bey Yalısı, 475
-Hasip Paşa Yalısı, 477
-Debreli İsmail Hakkı Paşa Yalısı, 481
-Başmabeyinci Arif Bey Yalısı, 483
-Dr. Fazıl Bey Yalısı, 484
-Münevver Ayaşlı Yalısı, 485
-İhsan Bey Yalısı-Çukur Yalı, 486
KUZGUNCUK-ÜSKÜDAR
-Halil Haşim Bey Yalısı, 489
-Cemil Molla Köşkü, 489
-Hafız Ahmet Paşa Yalısı, 491
-Abidin Mortaş Yalısı, 493
-Madam Agavni Yalısı, 494
-Ahmet Fethi Paşa Yalısı, 495
-Heykeltraş İhsan Özsoy Yalısı, 500
-Baştımar Yalısı, 501
-Arapzade Yalısı, 503
-Çürüksulu Yalısı, 504
KAYNAKÇA, 510
Yorumlar
İlk Yorumu Ekle