Denizci Kitaplığı

Türk Denizciliğinin Belleği

Gemi İnşa Mühendisliğine Giriş: Gemi Formunun Hidrostatiği Ve Stabilitesi

Gemi İnşa Mühendisliğine Giriş: Gemi Formunun Hidrostatiği Ve Stabilitesi

Gemi İnşa Mühendisliğine Giriş: Gemi Formunun Hidrostatiği Ve Stabilitesi

Yazar: Erinç Dobrucalı

Seçkin Yayıncılık

368 Sayfa

ISBN: 9789750265914

Boyut: 16.0 x 24.0

Karton Kapak

2021

(görsel ve bilgi: seckin.com.tr)

Kitap Hakkında

Gördüğü yoğun ilgi üzerine kısa sürede güncellenmiş 3. Baskısını yapan kitap, daha önce Deniz Harp Okulu ve Pirireis Üniversitesi’nde, şimdi ise Bursa Teknik Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği bölümünde Gemi İnşa dersleri veren yazarın, ders notlarından, ders anlatımı esnasında öğrencilerinden gelen sorulardan ve mesleki deneyimlerinden sağladığı birikimlerle yazılmıştır. Bu kitapta; Gemi İnşa eğitimi veren tüm kurumlarda gemi inşasının temel yapı taşlarını oluşturan mühendislik alanlarındaki konular detaylı ve anlaşılır bir şekilde anlatılmış, gemi inşası teorik ve pratik yönleri ile incelenerek okuyucunun konuyu anlamasını kolaylaştıran gerçek hayatta karşılaşılan birçok örnek ve problem okuyucu ile paylaşılmıştır.

Kitapta her bir bölüm alt başlıklarıyla beraber detaylı olarak anlatılmış ve bölüm sonlarında tüm konulara ilişkin çok sayıda çözümlü örnek ayrıntılı olarak sunulmuştur. Kitapta anlatılan konuların daha iyi anlaşılması için 179 şekil ve 36 kaynak verilmiş, ayrıca 55’i çözümlü 99 tane uygulamaya yönelik probleme de yer verilmiş, her konuya ilişkin verilen formüllerin uygulamasının olmasına da dikkat edilmiştir.

Eser üniversitelerdeki ilgili derslere yönelik olarak hazırlanmış olmasının yanı sıra gemi inşa sektöründe çalışan tüm mühendislere de hitap etmekte olup, ‘Havuzlama’ ile ‘Denize İndirme’ bölümleriyle literatürdeki büyük bir boşluğu doldurarak, Gemi İnşa Mühendisleri için bir başucu kitabı olacak niteliktedir.

İçindekiler

-Önsöz  5

-Sembol ve Kısaltmalar Listesi  13

BÖLÜM 1 – GEMİLERİN SINIFLANDIRILMASI

1.1. GEMİLERİN SEVK ŞEKİLLERİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI  16

1.1.1. Kendi Kendilerini Sevk Edemeyen Gemiler  16

1.1.2. Kendi Kendilerini Sevk Edebilen Gemiler  18

1.1.2.1. Doğanın Sağladığı Enerjiyi Kullanan Gemiler  18

1.1.2.2. Makineli Gemiler  18

1.2. GEMİLERİN İNŞALARINDA KULLANILAN MALZEMEYE GÖRE SINIFLANDIRILMASI  20

1.2.1. Ahşap Gemiler  20

1.2.2. Çelik Gemiler  21

1.2.3. Beton Gemiler  22

1.2.4. Maden Alaşımlı Gemiler  23

1.2.5. Cam Takviyeli Plastik Malzemeden (Fiberglas) İnşa Edilen Gemiler  24

1.2.6. Kompozit Malzemeden İnşa Edilen Gemiler  25

1.2.7. Şişirilebilir (Inflatable) Gemiler  25

1.3. GEMİLERİN KULLANIM AMAÇLARINA GÖRE SINIFLANDIRILMASI  26

1.3.1. Savaş Gemileri  26

1.3.2. Ticaret Gemileri  27

1.3.3. Araştırma ve Endüstriyel Gemiler  31

1.3.4. Servis Gemileri  31

1.4. GEMİLERİN ÇALIŞTIKLARI DENİZE GÖRE SINIFLANDIRILMASI  32

1.5. GEMİLERİN ÇALIŞMA PRENSİPLERİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI  33

1.5.1. Hidrostatik Kuvvetler Yardımıyla Yüzen Gemiler  33

1.5.2. Hidrodinamik Kuvvetler Yardımıyla Yüzen Gemiler  35

1.5.2.1. Ayaklı Tekneler  36

1.5.2.2. Kayıcı Tekneler  36

1.5.3. Aerostatik Kuvvetler Yardımı ile Yüzen Gemiler  37

1.5.3.1. Hava Yastıklı Tekneler  37

1.5.3.2. Hava Boşluklu Tekneler  37

1.5.3.3. Hava Yastıklı Katamaran Tekneler (SES)  38

1.5.3.4. Su Yüzeyinde Kanat Etkili Gemiler (WIG)  38

BÖLÜM 2 – GEMİ ANA BOYUTLARI VE TANIMLAR

2.1. PROFİL GÖRÜNÜMÜ  41

2.2. EN KESİTLERİ GÖRÜNÜMÜ  45

2.3. SU HATLARI GÖRÜNÜMÜ  48

2.4. TEKNE FORMU VE ENDAZE PLANI  48

2.4.1. En Kesitler (Postalar)  51

2.4.2. Su Hatları  53

2.4.3. Batok Eğrileri  54

2.4.4. Diyagonaller  55

2.5. AĞIRLIK VE HACİM BÜYÜKLÜKLERİ İLE İLGİLİ TANIMLAR  57

BÖLÜM 3 – GEMİ FORM KATSAYILARI

3.1. BLOK KATSAYISI (CB)  64

3.2. ORTA KESİT NARİNLİK KATSAYISI (Cm)  66

3.3. SU HATTI NARİNLİK KATSAYISI (Cw, CA)  69

3.4. PRİZMATİK KATSAYI (Cp)  70

3.5. DÜŞEY PRİZMATİK KATSAYI (CVP)  72

3.6. GEMİ FORM KATSAYILARINA İLİŞKİN PROBLEMLER  74

BÖLÜM 4 – SAYISAL ENTEGRASYON YÖNTEMLERİ VEGEMİ İNŞA ALANINDAKİ UYGULAMALARI

4.1. TRAPEZ KURALI  81

4.2. I. SIMPSON KURALI (1/3 SİMPSON KURALI)  83

4.3. II. SIMPSON KURALI (3/8 SİMPSON KURALI)  87

4.4. III. SIMPSON KURALI (5, 8, –1 KURALI)  88

4.5. SAYISAL ENTEGRASYON YÖNTEMLERİNE İLİŞKİN ÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER  89

4.6. SAYISAL YÖNTEMLERİN GEMİ İNŞA ALANINDA UYGULAMALARI  93

4.6.1. Alan Hesabı  93

4.6.2. Alan Merkezinin Bulunması  94

4.6.3. Hacim ve Deplasman Hesabı  95

4.6.4. Hacim Merkezlerinin Bulunması  97

4.6.5. Atalet Momentinin Bulunması  99

4.6.5.1. Paralel Eksenler Teoremi  102

4.7. SAYISAL ENTEGRASYON YÖNTEMLERİ VE GEMİ İNŞA ALANINDAKİ UYGULAMALARINA İLİŞKİN PROBLEMLER  108

BÖLÜM 5 – HİDROSTATİK EĞRİLER

5.1. KESİT ALANLARI EĞRİSİ (BONJEAN ALAN EĞRİLERİ)  113

5.2. KESİT MOMENT EĞRİSİ (BONJEAN MOMENT EĞRİLERİ)  114

5.3. HACİM VE DEPLASMAN EĞRİLERİ ( )  115

5.4. SEPHİYE MERKEZİNİN (GEMİ SUALTI HACİM MERKEZİ) KONUMU EĞRİLERİ  116

5.4.1. Sephiye Merkezinin Boyuna Konumu (LCB)  116

5.4.2. Sephiye Merkezinin Düşey Konumu (KB)  117

5.5. SU HATTI ALANLARI (AW) EĞRİSİ  118

5.6. YÜZME MERKEZİNİN (SU HATTI ALAN MERKEZİ) BOYUNA KONUMU (LCF) EĞRİSİ  119

5.7. BİR SANTİM BATMA TONAJI EĞRİSİ (T1)  120

5.8. ENİNE METASANTR YARIÇAPI EĞRİSİ (BM)  121

5.9. BOYUNA METASANTR YARIÇAPI EĞRİSİ (BML)  122

5.10. BİR SANTİM TRİM MOMENTİ EĞRİSİ (MCT1)  123

5.11. ISLAK YÜZEY ALANI EĞRİSİ  124

5.12. HİDROSTATİK EĞRİLERE YÖNELİK ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER  127

BÖLÜM 6 – ENİNE STABİLİTE

6.1. BAŞLANGIÇ STABİLİTESİ  151

6.2. KÜÇÜK MEYİL AÇILARINDA STABİLİTE  153

6.2.1. Pozitif Stabilite  154

6.2.2. Nötr Stabilite  155

6.2.3. Negatif Stabilite  155

6.3. GEMİLERDE DENGE ŞARTI  156

6.4. BÜYÜK MEYİL AÇILARINDA STABİLİTE  158

6.4.1. Statik Stabilite Eğrisi  163

6.4.2. Trimin Stabiliteye Etkisi  164

6.5. GEMİLERDEKİ ENİNE AĞIRLIK HAREKETLERİNİN STABİLİTEYE ETKİSİ  165

6.5.1. Gemi İçerisinde Mevcut Ağırlıkların Yatay/Düşey Yönde Hareketi  165

6.5.1.1. Yatay Yönde Ağırlık Hareketinin Stabiliteye Etkisi  165

6.5.1.2. Düşey Yönde Ağırlık Hareketinin Stabiliteye Etkisi  166

6.5.1.3. Düşey Yöndeki Ağırlık Hareketi Nedeni ile Doğrultucu Moment Kolu (GZ)’deki Düzeltme  167

6.5.1.4. Yatay Yöndeki Ağırlık Hareketi Nedeni ile Doğrultucu Moment Kolu (GZ)’deki Düzeltme  169

6.5.2. Gemiye Dışarıdan Ağırlık Eklenmesi/Çıkarılması  170

6.6. MEYİL DENEYİ  173

6.7. SIVILARIN SERBEST YÜZEY ETKİSİ  177

6.8. ASILI YÜKLER  184

6.9. HAVUZLAMADA STABİLİTE  187

6.10. ENİNE STABİLİTEYE İLİŞKİN ÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER  190

BÖLÜM 7 – BOYUNA STABİLİTE

7.1. BOYUNA METESANTR YARIÇAPI (BML)  217

7.2. BOYUNA METESANTR YÜKSEKLİĞİ (BOYUNA GM) (GML)  218

7.3. BİR SANTİM TRİM MOMENTİ (MCT1)  219

7.4. AĞIRLIK EKLEME/ÇIKARMA VE TRİM DEĞİŞİMİ  219

7.4.1. Paralel Batma/Çıkma ( )  220

7.4.2. Toplam Trim Değişimi  221

7.4.3. Trim Diyagramı ve Baş/Kıç Su Çekimi Değişimi  222

7.4.4. Geminin Son Su Çekimlerinin Bulunması  223

7.5. DEĞİŞİK YOĞUNLUKTAKİ SULARA GEÇİŞTE SU ÇEKİMİ VE TRİM DEĞİŞİMİ  223

7.6. BOYUNA STABİLİTEYE İLİŞKİN ÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER  226

BÖLÜM 8 – HAVUZLAMA

8.1. HAVUZ VE HAVUZLAMANIN TANIMI  245

8.1.1. Yüzer Havuz  246

8.1.2. Kuru, Taş Havuz  247

8.2. HAVUZUN DALIŞA HAZIRLANMASI  248

8.3. HAVUZUN DALIŞ PRENSİBİ  250

8.3.1. Meyil  250

8.3.1.1. Meyilin Düzeltilmesi  251

8.3.2. Trim  251

8.3.2.1. Trimin Düzeltilmesi  252

8.4. HAVUZLAMA ŞARTLARI  252

8.5. HAVUZUN DALMA DERİNLİĞİNİN HESAPLANMASI  256

8.6. HAVUZLANACAK GEMİNİN İSKEMLE ALANININ HESAPLANMASI  257

8.7. HAVUZLAMA YÖNTEMLERİ  258

8.8. HALAT MANEVRALARI  260

8.9. YARALI/MEYİLLİ DURUMDAKİ GEMİNİN HAVUZLANMASI  261

8.10. HAVUZLAMA TOPLANTILARI  263

8.10.1. Havuza Alma Toplantısı  263

8.10.2. Havuzdan İndirme Toplantısı  264

8.11. HAVUZLAMA MÜHENDİSİNİN GÖREVLERİ  265

8.12. HAVUZA GİRİŞ VE HAVUZDAN ÇIKIŞ ESNASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR  268

8.12.1. Havuza Giriş Esnasında Dikkat Edilecek Hususlar  268

8.12.2. Havuzdan Çıkış Esnasında Dikkat Edilecek Hususlar  269

8.13. HAVUZLAMA ESNASINDA GEMİLERDE VE HAVUZDA ALINMASI GEREKEN EMNİYET TEDBİRLERİ  270

8.13.1. Havuzda Alınması Gereken Emniyet Tedbirleri  271

8.13.2. Havuza Giren Gemilerde Alınması Gereken Emniyet Tedbirleri  272

8.14. HAVUZLAMADA DİKKAT EDİLECEK DİĞER HUSUSLAR  273

8.15. HAVUZLAMA İLE İLGİLİ PROBLEMLER  276

BÖLÜM 9 – DENİZE İNDİRME

9.1. GEMİNİN İLK HAREKETE BAŞLAMASINDAN KIÇ AYNASININ DENİZE GİRMESİNE KADARKİ BÖLÜM  286

9.2. GEMİNİN KIÇ AYNASININ DENİZE GİRMESİNDEN SEPHİYE KUVVETİNİN OLUŞARAK DÖNMEYE (Pivoting) BAŞMASINA KADARKİ BÖLÜM  289

9.3. GEMİNİN DÖNMESİNDEN YÜZMEYE BAŞLAMASINA KADARKİ BÖLÜM  292

9.4. GEMİNİN EMNİYETLİ BİR ŞEKİLDE YÜZMESİ  294

9.5. GEMİNİN KAYMA HIZI (Sliding Speed)’NIN HESAPLANMASI  296

9.6. DENİZE İNİŞ DONANIMLARI VE HAZIRLIKLARI  298

9.6.1. Denize İnişe Kadarki Yapılacak Hazırlıklar  298

9.6.2. Denize İniş Günü Yapılacak Hazırlıklar  306

9.6.3. Geminin Denize İnişi Sonrası Faaliyetler  310

-EKLER  311

-Kaynaklar  361

-Kavramlar Dizini  363

-Özgeçmiş  365

-Yazarın Yayınları  366

Yorumlar

İlk Yorumu Ekle

DENİZCİ KİTAPLIĞI