ÖNSÖZ

Türk deniz ticaret gemilerindeki gemi adamları, zabitlerin dışında, denizcilikle ilgili olarak hemen hemen hiçbir öğrenim ve eğitim görmemektedirler. Gördükleri eğitim, gemilerde çalışırken kazandıkları deneyim ve bilgiden ibarettir. Temel öğrenim düzeyleri lise veya yüksek okul olanlar azınlıktadır. Bu sebeple gemilerdeki hizmetleri sırasında alabildikleri bilgi çok sınırlı kalmaktadır.

Bu gemi adamlarımız, gemilerdeki hizmetlerini yürütürken, geri oldukları konularda çalışmak ve sınava girerek liman ve kıyı kaptanı olmak istemektedirler. Karşılarındaki önemli engellerden biri kitap yokluğudur. Gerçi Seyir konusunda yazılmış kitaplar vardır. Fakat bunların hemen hepsi kıyı kaptanlığından uzak yol kaptanlığına kadar her konuyu kapsayacak şekilde yazılmıştır. Kıyı kaptanı olmak isteyen gemi adamı bu kitapları alınca kendisi için gerekli olan bilgileri ayırmanın zorluğu ile karşılaşmaktadır. Sadece kıyı kaptanlığı veya yat kaptanlığı düzeyinde yazılmış bir kitap yoktur denilebilir.

Elinizdeki kitap bu ihtiyacı karşılamak düşüncesi ile hazırlanmıştır. Buna rağmen, nispeten kısa zamanda teksir yolu ile ve çok az sayıda basılan bu kitapta da bazı eksikler bulunacaktır. Fakat maksada en uygun kitap olduğu iddia edilebilir.

Liman, kıyı veya yat kaptanlığı sınavına girecek olan kişi önce bu kitabı baştan sona anlayarak okumalı ve çalışmalıdır. Sonra, sınavların yapıldığı makamdan sınav sorularını almalı ve soruları sıra ile cevaplamaya çalışmalıdır. Bu cevapları kitaptan çıkarmaya uğraşmalıdır. Bazen bir sorunun cevabının verilmesi, kitabın değişik yerlerinden çıkarılan bilgilerin toplanmasını gerektirebilir. Eğer bu şekilde bir çalışma ile cevaplar meydana çıkarıldıktan sonra anlamış olarak öğrenilir ve akılda tutulursa, sınavda başarılı olmamak için bir sebep düşünülemez.

Kitabın ilerideki basımlarının daha iyi ve noksansız olabilmesi için okurların önerilerini ve eleştirilerini beklediğimi arz ederim.

Nusret Belirdi

-GİRİŞ 1

1. Tanım 1

2. Seyrin Bölümleri 1

-MEVKİ BELİRLEME 2

3. Yöntemler 2

4. Yer Küresi 2

5. Koordinat Düzeni 3

6. Enlem ve Boylam Farkları 5

7. Mesafe Ölçü Birimi 8

8. Kerteriz 9

9. Kerteriz/ Mesafe Yöntemi 12

-HARİTALAR 13

10. Harita Projeksiyonu 13

11. Harita Türleri 15

12. Harita Üzerindeki Bilgiler 17

13. Portolonlar 24

-DENİZCİLERE İLANLAR 26

14. Tanım 26

15. Denizcilere İlanların İçeriği 26

16. Notices to Mariners 28

-MAGNETİK PUSLA 29

17. Tanım 29

18. Puslanın Çalışması 30

19. Pusla ile Yön Ölçme 32

20. Göndericili Magnetik Pusla 34

21. Elektronik Magnetik Puslalar 35

-MAGNETİK PUSLA HATALARI 36

22. Hata Çeşitleri 36

23. Pusla Hatalarının Düzeltilmesi 39

24. Doğal ve Arızi Sapmalarla Çözüm 41

25. Arızi Sapmanın Saptanması 48

-HARİTA ÜZERİNDE ÇALIŞMA 53

26. En Çok Kullanılan Aletler 53

27. Bir Mevkiin Enlem ve Boylamının Ölçmek 54

28. Haritada Mesafe ve Yön 55

-PARAKETE SEYRİ 58

29. Tanım 58

30. Tahmini Mevki (EP) 59

31. Otomatik Parakete Plotlaması 59

-KILAVUS SEYRİ 60

32. Tanım 60

33. Kesim Mevki (Fix) 60

-KIYI SULARINDA SEYİR 73

34. Hazırlık 73

35. Seyir Sırasında Uygulamalar 75

36. Kesim Mevkisiz (Fixsiz) Güvenli Seyir Yöntemleri 76

-FENERLER 86

37. Tanım 86

38. Fenerlerin Özellikleri 87

39. Fenerler ve Sis İşaretleri Kitabının Kullanılması 90

40. Fenerin Görünüş Mesafesinin Hesaplanması 91

-SİS İŞARETLERİ VE ŞAMANDIRALAR 97

41. Sis İşaretleri 97

42. Şamandıralar 101

-AKINTI SEYRİ 105

43. Tanım 105

44. Rüzgar 106

45. Akıntı Üçgeni 107

46. Alıştırmalar 109

-CAYRO PUSLA 113

47. Serbest Cayro 113

48. Görünsel Hareket 113

49. Devinme 116

50. Cayronun Pusla Olması 117

51. Salınım ve Denge Noktası 118

52. Cayro Pusla Hataları 119

-DERİNLİK ÖLÇME CİHAZI (ELEKTRİKLİ İSKANDİL) 122

53. Tanım 122

54. Eko İskandilin Çalışması 123

55. İndikatör 123

56. Güç Çeviriciler 125

57. Cihazın Çalıştırılması 126

-PARAKETELER 129

58. Tanım 129

59. Pervaneleri Parakete 130

60. Basınç tipi (Pitostatik) Parakete 134

61. Elektromagnetik Parakete 139

62. Akustik Parakete 142

-TELSİZ KERTERİZ CİHAZLARI 145

63. Tanım 145

64. Cihazın Çalışması 146

65. Otomatik Telsiz Kerteriz Cihazı 148

66. Hatalar 148

67. Telsiz Kerteriz Yöntemleri 151

68. Harita Üzerine Çizim 152

-RADAR 155

69. Tanım 155

70. Radar Blok Diyagramı 156

71. Hakiki Hareket Radarı 158

72. Radarla Seyir 159

73. Radar Cihazının Yetenek ve Sınırlılıkları 159

74. Radarla Mevki Koyma ve Kılavuz Seyri 166