ÖNSÖZ

Elinizdeki bu kitap 2. Baskısı tükenen KAPTANIN KILAVUZU’nun yenilenmiş, modern ve güncel konularla genişletilmiş 3. basımıdır.

Kaptanın Kılavuzu’nun ilk çıkan baskısında henüz ilkokul öğrencisi olan oğlum Fırat, bu gün İTÜ Denizcilik Fakültesini genç bir Güverte Zabiti olarak bitirirken bu kitabın da gelişiminin canlı bir göstergesini işaret ediyor. Gerçekten de, aradan geçen yıllar mesleğimize yüzlerce denizci kazandırırken bunun gibi eserlerden yararlanmış olmaları yazarın en büyük kıvancım oluşturmaktadır.

Denizciliğimiz, geçmiş yılların karşılaştırılmasını yaptığımızda başdöndürücü bir ivme kazanmış görünmektedir. Baba Sügen ile Oğul Sügen denizciler arasında sanki bir çağ farkı oluşmuş gibidir. Y.D.O.’dan mezun olduğum 1967 yılının yazını kapı kapı iş aramakla geçirdiğimiz günler ile oğul Sügen’in daha mezun olmadan çalışacağı onlarca işin olması bu mesleğin nereye ulaştığını göstermesi açısından önemli bir işarettir. Bu kutsal meslek binlerce yıldan beri sevenlerin hem maddi hem de manevi en yüksek tatmine ulaşmalarını sağlamaktadır. Denizcilik, öyle görünüyor ki, daha onlarca sene Türkiyemizin en verimli ve bereketli iş alanlarından birini oluşturacaktır. Genç güverte zabiti olarak yaşama atıldığımız yıllarda bizim için yeğane hedef bir iş bulmak ve yıllar sonra da bir geminin kaptanlığını yapmaktı. Denizcilik işletmelerinde enspektör görevine ulaşmak denizin mahrumiyetine katlanamayanlar için bir başka önemli yükselim adımı sayılıyordu.

Yıllar sonra, bu gün denizciliğimizin ulaştığı yere bakınca mütevazi Y.D.O. mezunu meslekdaşlarımızın filolarında yer alan ticaret gemilerinin sahibi olarak armatör, işletmeci, broker, sigortacı, surveyor, kumanyacı, işadamı, öğretim üyesi olarak çok çeşitli yerlerde izliyoruz. Bu yönden denizcilik ülkemizde son çeyrek yüzyılın en önemli iş alanlarından birini oluşturmaktadır. Şüphesiz, bir gökdelen gibi bulutların üzerine uzanan bu oluşumun temelini yıllardan beri filoyu yücelten fedakarlıklar, özveriler ve alın terleri ile çalışmakta olan deniz emekçileri meydana getirmektedir. Bazı süreçlerde denetimsiz ve başıboş kalan hırsların neden olduğu talihsiz deniz kazalarında canlarını kaybetmiş denizcilerimizin de isimlerini saygı ile anımsamamız gerekir.

Ekonomik ve teknolojik alanlarda dev adımlarla ilerleyen denizcilik günümüzün eğitim ve uygulama koşullarında artık bilgisayar çağını yakalamıştır. Yüzyılımıza damgasını vuran tüm yenilikler denizcilik alanında uygulanma fırsatı bulmuştur. Altmışlı yıllarda okyanus aşırı bir sefer ardından sevdiklerimizden alacağımız bir mektuba kavuşmayı iple çeken denizciler, Inmarsat telefon, faks ve teleksi ile dünyanın her yeriyle ilişki içindedir. Elindeki sekstant ile güneşin ışıklı yüzünün bulutlar ardından görünmesini sabırla bekleyen denizci GPS aygıtının ekranında istediği her saniye mevkisini elde etmektedir. Gemi arşivlerini dolduran yığınla evrak, dosya ve dökümanların yerini bilgisayar disketleri almıştır. Evet, denizciliğimizin çeyrek yüzyılda eriştiği yer, bir zamanlar Jules Verne’in eserlerinde anlatılanların çağın insanlarına gözüktüğü görkemli ve inanılmaz boyutları andırmaktadır.

Yine de, tüm bunların yeterli sayılmaması ve daha yüksek hedeflere yelken açmayı düşünmemiz gerektiğini açıklamak istiyorum. Bu hedefe yürürken bu kitap ve benzerlerinin de yararlı olacağını düşünmek yazarın en büyük kıvancını oluşturmaktadır.

Kitabın hazırlanmasında şekilleri çizerek büyük emeği geçen eşim Jale Sügen’e, ayrıca tüm çalışmalarımda beni desteklemesi ve bitmeyen enerjisi ile her konuda yardımcı olması nedeniyle gönülden teşekkür ederim.

Çubuklu, İstanbul – 1 Temmuz 1995

Kaptan Yücel Sügen

GEMİCİLİK

BİRİNCİ BÖLÜM : GENEL DENİZCİLİK TERİMLERİ 3 – 12

Gemi ve Gemicilik – Bir gemiyi tanımlayan terimler

İKINCI BÖLÜM : GEMİ TEKNESİ VE KISIMLARI 12 – 42

Gemi teknesinin tarihsel gelişimi – Gemi teknesinin yapısı – Gemi teknesinin sınıflandırılması – Lloyd Kuruluşları – Lloyds Klass kontrolleri – Gemi Sicili Lloyds Gemi İndeksi – Yük markaları ve Kana rakamları – Tonaj ölçümleri – Tonaj ölçümlerinde kullanılan sistem – Yükleme tonu – Yük gemilerinin genel yapısı – Gladoralı gemiler- Barınak güverteli gemi – Tankerler – Teknenin yapımı – Omurga – Postalar – Kemere – Güverteler – Bölme perdeleri – Tanklar – Döşekler – Kaplama saçları – Sintine – Baş bodoslama – Küpeşte – Ambar ağızları – Ambar kapakları – Kıç bodoslama – Pervane – Dümen – Su geçirmez kapaklar – İskandil borusu – Makinalar – Güverte palamar yapıları – Direkler ve Serenler – Konvansiyonel bir gemi direği – Bumbalar – Gemi teknesini etkileyen zorlar

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : GEMİLERİN TİPLERİ 42 – 50

Tanım – Gemilerin genel sınıflandırılması – Ticaret gemileri – Hizmet gemileri – Harp gemileri – Tramp işletmeciliği – Muntazam hat işletmeciliği – Kömür gemileri – Kontenyer gemileri – Ro-Ro gemileri – Meyva taşıyıcılar – Obo gemiler – Soğuk ambarlı gemiler – Yolcu gemileri – Balıkçı gemileri

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : YELKENLİ TEKNELER 51 – 68

Tanım – Teknenin yapısı – Filikanın kısımları – Yelkenler – Yelkenli teknelerin donanımlan – Şalupa – Kutter – Keç – Tırhandil – Uskuna – Kik – Dingi – Tam armalı gemiler – Barko- Brik Gulet – Brigantin – Barkopes – Kotra ve Yat tekneleri – İki direkli Gabya yelkenli uskuna teknenin donanımı – Bir teknenin yapımı – Teknenin biçimi – Yardımcı düzlemler

BEŞİNCİ BÖLÜM : YELKENLE SEYİR 68 – 101

Tanım – Yelken seyrinde kullanılan terimler – Yelken seyri teorisi -Denge noktaları – Yelken seyrine başlamak – Yelkenle seyrederken kumanda etmek – Rüzgarı uygun kullanmak – Yelkene çıkmadan önce son öğütler – Aşırma yelkenli bir tekneyi hazırlamak – Yelkenle seyir ve özellikleri – Yelkenleri camadana vurmak – Aşırmalı yelkenle tıramola etmek – Orsa seyir – Pupa seyir – Yelken indirerek yanaşmak – Yelken kullanılmasında öneriler – Yelkenli teknede salma omurga – Yelkenli bir tekneden denize adam düşmesi – Kendiliğinden dümen tutabilen donanımlar – Donanımda iş görmek – Yelkenli teknelerin yedekleme işlemleri – Denize açılacak teknelerde bulunması gerekli donatım

ALTINCI BÖLÜM : HALATLAR VE HALAT İŞLERİ 101 – 111

Tanım – Bitkisel halatlar – Bitkisel halatların cinsleri – Bitkisel halatların ölçümü ve gücü – Bitkisel halatların türleri – Sentetik halatlar – Çelik tel halatlar – Tel halatların ölçümü ve güçleri – Tel halatların korunması – Çelik tel halatların kullanılması – Tel halatların elleçlenmesi – Tamburun alabileceği halat boyunu bulmak – Tel halatı tambura doğru sarmak – Tel halattan sapan yapılması ve kullanılması – Tel halatların karşılaştırma tablosu – Bir boy halat kesmek

YEDİNCİ BÖLÜM : BAĞLAR VE DİKİŞLER – HALATLARIN KULLANILMASI 112 – 130

Bitkisel halatların işlenmesi – Halatları işlemlere hazırlamak – Roda yapmak ve açmak – Halatı sekiz şeklinde roda etmek – Bağlamak (Volta etmek) – Bir kangal halatı koç boynuzuna asmak – El incesi – Yeni bir rodanın açılması – Halatların korunması – Emniyet kuralları – Halat işlerinde kullanılan kumandalar ve terimler – Bağlar ve Dikişler – Piyan yapmak – Ceviz yapmak – Türk bağları – Bitkisel halat dikişleri – Halatların dikiş yöntemleri – Kasa dikişi – Kol bastırma dikişi – Kanal yürütmek, kılıflamak ve Façuna etmek – Tel halat dikişleri – Halat çımalarını işlemek

SEKİZİNCİ BÖLÜM : HAREKETLİ GEMİ DONANIMLARI 130 – 148

Tanım – Makam ve Palangalar – Palangaların Çeşitleri- Palangaya uygulanacak kuvveti bulmak – Yükleme donanımları – Alevera donanımı – Ağır yük donanımı yapmak – Farrel donanımı – Tek bumba sistemleri – Ağır bumbalar – Yük donanımının oluşturulması – Zincirler ve Kilitler – Zincirlerin kırılma güçleri – Demir ve demirleme işlemleri – Demir tanıtma markası – Demir ve zincirlerin kontrolü – Demirlemek ve kullanılması terimler – Bir geminin demirlemesi – Küçük teknelerde kullanılacak demirleme donanımı – Demiri vira etmek – Çifte demir atmak – Adi çifte demir atmak – Yollu çifte demir atmak – Karamusal vurmak – Dolaşmış demirlerin neta edilmesi – Demire dolanan maddelerden neta edilmesi – Demiri asmak – Demiri ırgatsız vira etmek – Demirin taraması

DOKUZUNCU BÖLÜM : GEMİ MANEVRASI 149 – 168

Gemi kumandası – Manevraya etki eden unsurlar – Pervane merkezi etkisi – Pervane enine etkisi – Dümen tesiri – Devir dairesi – denize adam düşmesi – Rüzgar tesiri – Akıntı veya gelgit tesiri – Yerel tesirler – Pratik Manevralar – Palamalar halatları – El incesi – Bosa – Palamar halatlarının volta edilmesi – Manevra hazırlığı – Manevra kumandaları – Dümen kumandaları – Makine kumandaları – Palamar kumandaları – Manevrada kullanılan İngilizce palamar kumandaları – İngilizce dümen kumandaları – İngilizce makine kumandaları – Dar bir alanda dönmek – İskele bordadan yanaşmak – Sancak bordadan yanaşmak – Gemiyi sahilden açık bağlamak – Çift demirle kıçtan kara olmak – Tek demirle bordadan kara olmak – İskele bordadan ayrılmak (avara) – Sancak bordadan ayrılmak -İki şamandıra arasına bağlamak ve ayrılmak

ONUNCU BÖLÜM : GEMİNİN HAVUZLANMASI 168 – 184

Havuzlama – Havuzlama öncesi yapılacak hazırlıklar – Havuza girdikten sonraki işlemler – Karinede hasar bulunması – Metal aşınması – Karinenin boyanması – Karine boyaları – Faça boyaları – borda boyaları – Üst yapı ve güverte boyaları – Kullanılacak boya miktarının bulunması – Boya tekniğinde son gelişmeler – Geminin herhangi bir yerinin boyanması – Ağaç yüzeylerin boyanması – Boyanın inceltilmesi – Artan boyaların saklanması – Boya yaparken fırçayı kullanma tekniği – boya fırçalarının bakımı – Geminin tüm boyanması ve boya harmanının yapılması – Küçük teknelerin boya ve cila işleri – Fiberglass tekneler – Alüminyum tekneler – Gemi planları

ONBİRİNCİ BÖLÜM : KÖPRÜÜSTÜ DONATIMI 185 – 203

Köprüüstü -İskandil – El iskandili – Derinsu el iskandili – Patentli iskandil aygıtı – Elektrikli iskandil aygıtı – Parakete – Savlolu parakete – Elektrikli parakete – Makine telgrafı – Hidrometre – Radar Radyotelefon – RDF Radyo kerteriz bulucu – Manyetik pusla – Cayro pusla – Oto pilot – Köprüüstünde bulunan aletler – Sextant – Dürbün – Stopvaç – El lambası – Kronometre – Barometre – Termometre – Aldiz lambası – Yalpa müşiri – Işık ve ses işaret aletleri

ONİKİNCİ BÖLÜM : DENİZDE OLAĞANÜSTÜ DURUMLAR 203 – 218

Kuvvetli rüzgâr ve ağır denizler – Fırtına içindeki manevradan aciz gemi – Yedekleme ile yardım – Bir gemiyi kurtarmak amaciyle oturtmak – Geminin oturması – Dümenin hasarlanması veya kopması – Çatışma – Çatışmadan sonraki onarımlar – Terkedilen geminin, personelini kurtarmak – Yardımcı dümen donanımı – Gemide yangın – Yangın söndürme yöntemleri – Yük ambarlarında oluşan yangınlar – Makine bölümü yangınları – Elektrik yangınları

ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM : DENİZDE CANKURTARMA 218 – 227

Cankurtarma araçları – Tehlikede bulunan bir geminin vereceği işaretler – Kaptanın selahiyeti – Acelelik işareti – Emniyet mesajlara – Kaptanın görevi – Sahilden yardım almak – Gemiyi terk etmek – Mataforalar – Adi matafora – Rubudaire matafora – Sabit matafora – Beşikli matafora – Filikanın denize mayna edilmesi, Can salları – Temel cankurtaran malzemesi – Fırtınalı denizde ve tehlikeli sahilde bulunmak – Role talimleri

ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM : DENİZDE İLK YARDIM 227 – 236

Denizde ilk yardım – Tıbbi yardım istemek – İlk yardım dolabı – İlk yardım dolabında bulunacak başka malzemeler – İlaçların saklanma ve kullanma süreleri – Baş ağrısı – Baygınlık – Güneş çarpması – Sun’i teneffüs – Zehirlenmek – İğne yapmak – Akan kanı kesmek – Koma – Kramp – Omuz, kol ve dirsekte çıkıklar, çene kemiğinin kayması – Yanmalar – Deniz tutması

ONBEŞİNCİ BÖLÜM : DENİZDE HABERLEŞME YÖNTEMLERİ 236 – 244

Tanım – Haberleşme yöntemleri – Görerek haberleşme – Duyarak haberleşme – Mors alfabesi – Uluslararası İşaret Kod kitabı – Cankurtarma işaretleri – Radyotelefon işlemleri Işıldakla haberleşme – Sancakla haberleşme – Radyotelefon haberleşmesi – Simaforla haberleşme – El bayrakları yardımıyla Mors haberleşmesi – Haberleşmenin bütün yöntemlerinde kullanılan işaretler

ONALTINCI BÖLÜM : GMDSS SİSTEMİ 244 – 249

Sefer bölgeleri – Navtex – Sart – Epirp – DSC Sistemi – Telsiz Telex – EGC Aygıtı – Ses veya Mes

ONYEDİNCİ BÖLÜM : INMARSAT ÜNİTELERİ 249 – 258

Tanım – Genel prensipler – Sistemi çalıştıran tuşlar – Başlatma işlemleri – Bellekte mesaj hazırlanması – SatcomTelefon – Teleks – Faks – Kısaltmalar

ONSEKİZİNCİ BÖLÜM : DENİZDE ÇATIŞMAYI ÖNLEME KURALLARI 258 – 265

Çatışma olayı nedir? – Çatışma konusunda etkin faktörler – Çatışma tehlikesi – Kuvvetle yürütülen gemilerin fenerleri – Kuvvetle yürütülen gemilerin seyir kuralları – Manevra ve uyarma işaretleri – Yol verme problemi – Yelkenli tekneler için kurallar – Radarın kullanılması

GEMİNİN DENGESİ (SHIP STABILITY) 265 – 317

Dengenin tanımı – Açıklamalar, formüller ve çözümler – Su yoğunluğunun draft üzerinde etkisi – Alan ve hacim hesaplanması – Orta kesit narinlik katsayısı – Su hattı narinlik katsayısı – Tekne narinlik katsayısı – Prizmatik katsayı – Kuvvet ve moment – Bir geminin ağırlık merkezinin bulunması – Atalet momenti – Ağırlık merkezinin (G) yer değiştirmesi – Sephiye merkezi – Yüzme merkezi – Metesentır. GM ve doğrultma kolu – Çeşitli denge durumları – Duruş dengesi – Başlangıç dengesi ve Denge sınırı – Bir geminin bayılması – Durgun dengeyi etkileyen unsurlar -Serbest yüzey etkisi – Bölümlü tankların serbest yüzey etkisi – Dinamik denge – Boyuna denge – Bir santim batırma tonu (T.P.C.) – Trimi bir santim değiştirme momenti (M.C.T.1.C) – Boyuna yer değiştiren ağırlıklar – Draft Survey – Yüzme merkezine konulan ağırlığın etkisi – Yüzme merkezinden uzak konulan büyük ağırlıklar – İstenen trimi elde etmek için ağırlık yüklemek – Kıç draftı değiştirmeyecek bir ağırlığın yerini bulmak – Bir bölüme su dolması ve geçirgenlik – Denge eğrileri ve ölçekleri – Deplasman eğrileri ve ötekiler – Dedveyt ölçeği – Durgunluk dengesi eğrisi – Çapraz eğriler – Çapraz eğriler için düzeltim cedveli – Metasentrik diyagram – Gemide denge uygulamaları – Bir geminin yüklenmesi ve GM bulunması – Kompüter kullanarak Denge (Stabilite) hesapları yükleme ve denge hesapları üzerine bir uygulama – Özel açıklamalar

GEMİ İŞLETMESİ (RECOMMENDATIONS TO MASTERS)

BİRİNCİ BÖLÜM : GÜVENLİK 321 – 326

Denizde güvenliği sağlamak için yapılan Uluslararası çalışmalar – Deniz kazalarının nedenleri – Güvenlik uygulamaları – Oluşan zararı kim ödeyecektir?

İKİNCİ BÖLÜM : DENİZ SİGORTALARI 327 – 334

Deniz sigortası nedir? – Donatan – Tazminat talebi (Claim) – Kaptan protestoları – Deniz raporu – Kulüb Sigortaları – Kuvertürün kapsamı – Omnibus Rule – P and I Kulüblerin sundukları diğer hizmetler

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: TEKNE MAKİNE VE DONATIMDA OLUŞAN HASAR 334 – 344

Seyir halindeki gemiler arasında çatışma – Öneriler – Onarımı acil olmayan çatışma hasarları – Karaya oturma, Kurtarma, Umumi Avarya – Gemide yangın – Makine veya dümen hasarları – Stividor’un sebep olduğu hasarlar – Ağır hava hasarı, Buz hasarı, Yaslanma hasarı, Pervane hasarı – Bağlıyken seyreden bir geminin çatışması – Bağlı duran gemi ile çatışmak

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : KULÜB SİGORTASINI İLGİLENDİREN SORUNLAR 345 – 351

Yüklerin hasarlanması – Yüklerin istiflenmesi – Hasar – Yük teslimi – Yüklerin böceklenmesi – Delil toplamak – Gemide hasta personel – Rotadan sapmalar – Kaçak yolcu bulunması – Liman amelesinin gemide kaza geçirmesi – Gemiye el konulması

BEŞİNCI BÖLÜM: GENEL DENİZ TİCARETİ UYGULAMALARI 352 – 366

Genel uygulama ve işlemler – Haberleşme – ETA ETS – NOR – Güvenli limanlar ve iskeleler – Gelgit etkisindeki limanlar – Denize elverişlilik – Götürü FIOS şartı ile güverte yükü – Temel prensipler – İstisnalar – Teslim Ordinosu – Değre düşürücü kayıt – Yüklemede yüklerde görünen çeşitli hasarlar – Konişmentonun imzalanması – Navlunu peşin ödenmiş Konişmento – Yüklerin sayımında farklılık olması – Yüklerin ambalaj özellikleri – Konişmento tarihi – Stividor hasarlar – Yüklerin böceklenmesi – Seferlik kiralanmış gemi – Hazırlık mektubu – Olgular tutanağı – zaman çizelgesi – Limanda kalış süresini azaltmak – Süre üzerine kiralanmış gemi – Sefer hakkında bilgi vermek – Gemiyi geri teslim

ALTINCI BÖLÜM: YEDEKLEME İŞLEMLERİNİN HUKUKİ SORUNLARI 366 – 369

Romorkör – Hukuki sorunlar nedir? – U.K. Towage Contract metnine göre kiralık Romorkaj standart şartları

YEDİNCİ BÖLÜM : SEFERE VE GEMİYE AİT BELGELER VE DÖKÜMANLAR 369 – 374

Bir geminin seferine ait belgeler – Gemiye ait belgeler – Gemi Tastiknamesi – Ölçü belgesi – Denize elverişlilik belgesi – Emniyet belgesi – Emniyet techizat belgesi – Telsiz telgraf emniyet belgesi – Telsiz Telefon emniyet belgesi – Muafiyet (Bağışıklık) belgesi – Fribord belgesi – Liman resimleri makbuzu – Yolcu sayısı belgesi – Geçici belge – Role cedveli ve belgesi – Demirbaş defteri – Patent – Yola elverişlilik belgesi – Gümrük ve Polis izin belgesi – Gemi jurnalı – Bir geminin personeline ait belgeler – Yeterlilik belgeleri – Canfilikacısı belgesi – Aşı kağıtları – İş sözleşmesi , Personel deklere listesi – Yüke ait belge ve dokümanlar – Taşıma sözleşmesi – Konişmento – Menifesto

SEKİZİNCİ BÖLÜM: ÇEŞİTLİ DENİZ RAPORU VE PROTESTO MEKTUPLARI 374 – 378

GEMİ SURVEY KILAVUZU 379 – 388

Havuz surveyi – Pervane şaft surveyi – Güvenlik donanım surveyi – Draft survey – Genel durum surveyi

SEFER PLANLAMASI 388 – 394

Gemiye katılma – Uluslararası anlaşmalar – IMO – STCW – Yola hazırlık – Köprüüstü manevra kayıtları – Kılavuz için donanımlar

NAVIGASYON (SEYİR BİLİMİ)

BİRiNCİ BÖLÜM : NAVIGASYON VE AMACI 403 – 407

Tanım – Sınıflandırma

İKİNCİ BÖLÜM : SEYİR COĞRAFYASI 407 – 413

Yerin şekli – Yerin kutupları – Koordinatlar – Yerin yarıçapı

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : YÖN VE KONUM 413 – 424

Yön – Haritayla Yönleme – Konum – Enlem – Boylam

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : DENİZDE KULLANILAN ÖLÇÜLER 424 – 432

Hız ölçüsü – Mesafe ölçüsü – Yön ve açı ölçüleri – zaman ölçüleri

BEŞİNCİ BÖLÜM: DENİZ HARİTALARI 432 – 448

Seyir haritalan – Yardımcı haritalar – Harita ölçeği – Portolonda ölçek – Markator Haritaları – Mevki konumlandınlması – Mesafe ölçümü – Seyir haritasındaki bilgiler – Bir harita nasıl okunur – Harita kullanımı

ALTINCI BÖLÜM : FENERLER: SABİT SEYİR ALAMETLERİ 449-461

Fenerin ışık türü – Işık rengi – Fener periyotu – Fener yüksekliği – Görünmeuzaklığı Fenerlerin harita gösterilmesi – Öğütler

YEDİNCİ BÖLÜM : ŞAMANDIRALAR: YÜZER SEYİR ALAMETLERİ 461 – 477

Şamandıralama sistemleri – Birörnek şamandıralama – Yanlaç şamandıralama – Yönleç sistem – 1977 bir örnek sistemi

SEKİZİNCİ BÖLÜM : MANYETİK PUSLA VE ROTA DÜZELTİMLERİ 477 – 492

Mıknatısiyet nedir – Manyetik pusla – Puslanın kısımları – Puslaya etki eden kuvvetler – Tabii sapma – Arizi sapma – Rota düzeltimleri – SIA – Açıklamalar

DOKUZUNCU BÖLÜM : DENİZ AKINTILARI, AKINTI SEYRİ VE DÜŞME 492 – 497

Adi akıntı – Gelgit akıntısı – Akıntı elemanları – Akıntıların haritada gösterilmesi – Akıntı seyri – Düşme

ONUNCU BÖLÜM : GELGİT 497- 503

Gelgit olayı – Gelgit türleri – Gelgit elemanları – Hesaplamalar

ONBİRİNCİ BÖLÜM : RADAR PLOTLAMASI 503 – 512

Basit plotlama – Gerçek plotlama – Karşılaştırma – Hız manevrası – Herhangi bir geminin manevrasını plotlama

ONİKİNCİ BÖLÜM : HARİTADA SEYİR İŞLEMLERİ 513 – 518

Rota çizme – Mesafe ölçme – Konumlama – Mevki türleri – Bir noktanın enlem ve boylamının bulunması – Çapraz kerterizle mevki – Bir kerteriz ve mesafeyle mevki – kaydınlmış kerterizle mevki

GÖKSEL SEYİR (NAUTICAL ASTRONOMY)

BİRİNCi BÖLÜM : GÖKSEL SEYİR ÇÖZÜMÜNDE KULLANILAN ELEMANLAR VE KURALLAR 521 – 533

Göksel Seyir nedir? Göksel seyirde kullanılan simgeler – Göksel seyir çözümünde kullanılan kısaltmalar – Küresel üçgen çözümleri – Büyük daire ve küresel üçgenler – Dik açılı küresel üçgenin çözümü – Haversines – Çeşitli küresel üçgen çözümleri

İKİNCİ BÖLÜM : KÜRESEL SEYİR ÜÇGENİ 534 – 545

Evrenin tanımı – Eşit Yükseklik Dairesi – Gök cisminin yüksekliği ve GP ile konum kavramı – Seyir üçgeni – Küresel seyir üçgeninin kenarları – Colatıtude – Polar Distance – Co Altitude – Küresel üçgenin açılan – Saat Açısı (HA) – Semt Açısı (AZ)

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: GÖKKÜRESİ VE KOORDİNATLAR 546 – 551

Koordinatların tanımı – Gökküresinin temel elemanları – Gökcisminin konumunu belirleyen elemanlar

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : GÖKSEL SEYİR ÇÖZÜMLERİNDE İZDÜŞÜMLER 551 – 553

Meridyen düzlemi üzerinde izdüşüm – Ufuk düzlemi üzerinde izdüşüm – Ekvator düzlemi üzerinde izdüşüm

BEŞINCİ BÖLÜM : ZAMAN 554 – 560

Göksel seyir çözümünde zamanın önemi – Zaman çözümünde ana unsurlar – Üst geçiş ve alt geçiş – Gerçek Güneş zamanı – Ortalama Güneş zamanı – zaman ve Boylam – Greenwich Ortalama Zamanı (GMT) – Yerel Ortalama Zaman (LMT) – Bölgesel Zaman (ZT) – Bölge işaretleri bölgesel zaman ile yerel ortalama zaman ilişkisi – Zaman Değişimi ve Tarih Hattı – Zaman aygıtlarında hatalar

ALTINCI BÖLÜM : SEXTANT VE YÜKSEKLİK ÖLÇÜMLERI 561 – 566

Sextant – Sextant’ın kısımları – sextant aletinin optik prensibini – Sextant açısının okunması – Sextant aletinin hataları – Dikey hatası – Yan hatası – Uzade hatası (IE) – Paralelsizlik hatası

YEDİNCİ BÖLÜM : DENİZ ALMANAĞI VE KULLANILMASI 566 – 574

Deniz Almanağı – Deniz Almanağının kapsamı – Günlük sayfalar – Derecenin zamana çevrilmesi – Artmalar ve Düzeltmeler – Güneş’in GHA ve DEC bulunması – Yerel Saat açısının (LHA) bulunması – Ay’ın GHA ve DEC bulunması – Gezegenlerin GHA ve DEC bulunması – Yıldızların GHA ve DEC bulunması

SEKİZİNCİ BÖLÜM : YILDIZLAR VE YILDIZLARI TANIMAK 575 – 582

Yıldızlar – Gökküresinde yıldızların yerleri – Büyük Ayı – Küçük Ayı – Cassiopeia – Öteki yıldızların bulunması – Orion – Southern Cross – Seyirde gözlem için en yararlı Yıldızlar – Burçlar – Kompütasyon yolu ile Yıldızları tanımak

DOKUZUNCU BÖLÜM : YÜKSEKLİK DÜZELTİMLERİ 582 – 589

Sextant Yüksekliği (Sex.Alt.) – Sextant Uzade hatası – Çevren Alçalımı (Dip.) – Kırılma (Ref.) – Yarı Çap (S.D.) – Görüş Ayrılığı (Par.) – Yükseklik düzeltim işlemleri – Güneş’in alınan yüksekliğinin düzeltimi -Ay’ın alınan yüksekliğinin düzeltimi – Yıldızların alınan yüksekliklerinin düzeltimi – Gezegenlerin alınan yüksekliklerinin düzeltimi

ONUNCU BÖLÜM : GÖK CİSİMLERİNİN TRANSİT ZAMANLARI 589 – 593

Transit zamanı nedir? – Güneş’in transit zamanının bulunması – Güneşin Yerel Saat açısı – Ay’ın transit zamanının bulunması – Gezegenlerin transit zamanının bulunması – Yıldızların transit zamanının bulunması

ONBİRİNCI BÖLÜM : SEYİRDEKİ GEMİ İÇİN TRANSİT ZAMANLARININ BULUNMASI 594 – 595

Seyir halindeki gemideki durum

ONİKİNCİ BÖLÜM : GÖK CİSİMLERİNİN DOĞUŞ VE BATIŞ ZAMANLARI 595 – 600

Doğuş ve Batış zamanları – Güneş’in doğuş ve batış zamanları – Ay’ın doğuş ve batış zamanları – Tan – Adi Tan – Denizel Tan – Astronomik Tan

ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM : MERİDYEN YÜKSEKLİĞİ İLE ENLEM BULUNMASI 601 – 609

Meridyenden geçiş yüksekliği , Gök cisimlerinin meridyen geçişi ile enlem bulunmasında hesap makinesinin kullanılması – Gözlenecek gök cisminin yüksekliğinin önceden bulunması – Alt meridyenden geçen gök cisminin yüksekliği ile enlem bulunması – Kutup yıldızının (Polaris) yüksekliği ile enlem bulunması

ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM : MERİDYENE YAKIN YÜKSEKLİK İLE ENLEM BULUNMASI 609 – 617

Meridyene yakın gök cisimleri – Meridyene yakın gözlemler ile mevki hattı – Meridyene yakın gözlem ile enlem bulunurken uygulanan yöntemler – Üst meridyene yakın gözlem ile enlem bulunması – Alt meridyene yakın gözlem ile enlem bulunması

ONBEŞİNCİ BÖLÜM : GÖK CİSİMLERİNİN YÜKSEKLİĞİ İLE BOYLAM BULMAK 617 – 622

Asal yükseklik dairesi ve boylam – Herhangi bir gözlem ile boylam bulunması – Elekronik hesap makinesi ile çözüm

ONALTINCI BÖLÜM : GÖK CİSİMLERİNİN SEMTLERİ 623 – 635

Semt – Gök cisminin semtinin ölçülmesi – Kompütasyon yolu ile semt açısının bulunması – Cedveller ve Diyagramlar yardımı ile semt bulunması – Burdwood’s Tables – Davis’s Tables – Davis’s Alt. Azimuth Tables – Burdwood’s Alt. Az Tables – Azimuth of the Sun – Tables of Computed Altitude and Azimuth – Sight Reduction Tables for Marine Navigation – Modified Weir Azimuth Diagram – ABC Cedvellerinin kullanılması – Büyük Daire Seyri – Güneşin doğuş ve batışında Sia vakti ile pusla hatası

ONYEDİNCİ BÖLÜM : GÖKSEL SEYİR ÇÖZÜMLERİ 636 – 647

Tanım – Intercept yöntemi – Plotting Sheet – Tek gözlem ile Mevki hattının bulunması – Aynı anda birden fazla gözlem ile konum bulmak – Arada seyir yapılarak iki veya daha fazla gözlem ile konum bulmak

ONSEKİZİNCİ BÖLÜM : KISA CEDVEL YÖNTEMLERİ İLE MEVKI HATTI BULMAK 647 – 657

Tanım – Yöntemlerin temeli – Mevki hattının çizilmesi

ONDOKUZUNCU BÖLÜM : ÇEŞİTLİ KISA CEDVEL YÖNTEMLERİ 658 – 673

Tanım – HO 214 Kısa Cedvelleri – HO 229 Cedvelleri – HO 211 Cedvelleri – Star Sight Reduction Tables for 42 Stars – Çizelgelere giriş – Mevki hattının çizimi – Kısa Cedvel yöntemleri ile pratik çözümler – Yöntemin temeli – Kurallar – Çizim – Açıklamalar – Tek Göksel gözlemlerle konum saptamak

YİRMİNCİ BÖLÜM : ELEKRONİK HESAP MAKİNESİ İLE GÖKSEL SEYİR ÇÖZÜMLERİ 674 – 692

Tanım – Temel bilgiler – TAMAYA NC 77 Digital Navigation Computer – Kompüter ile Düzlem seyir – Kompüter ile Göksel seyir programları – Notik Almanak işlemleri – Orantı yaparak işlemler – Mevki hattı bulunması ve bilinmeyen bir yıldızın tanınması – İki ayrı gözlem ile hakiki konumun bulunması – Aynı anda dört gök cisminden alınan gözlemler ile konum – Güneş’in meridyenden geçiş yüksekliği ile enlem ve boylam bulunması – Sextant yükseklik düzeltimleri

YİRMİBİRİNCİ BÖLÜM : ELEKTRONİK HESAP MAKİNESİ İLE ÇEŞİTLİ SEYİR FORMÜLLERİ VE ÇÖZÜMLERİ

698 – 704

Derinlikler ve yüksekliklerin dönüşüm formülleri – Mesafe, zaman ve sürat – Hollanda paraketesi hesabıyla sürat – Düşey sextant açısı ile mesafe ölçmek – Yatay sextant açısı ile mesafe ölçmek – Rüzgar, (düşme), gelgit ve akıntı etkisi hesapları – Göz yüksekliği ile mesafe bulmak – Borda kerterizi ve mesafesiyle mevki bulmak – Hakiki rotayı bulmak – Mesafeyi bulmak – Paralel seyir hesapları – Orta enlem seyri hesapları -Belirli bir seyirden sonraki DR konumu bulmak – Rüzgar yönünün ve süratini bulmak

YİRMİİKİNCİ BÖLÜM : SATELLITE NAVİGASYON PROGRAMLAMASI 705 – 719

Uydu yardımı ile seyir – Konumlama sisteminin elemanları – Sistemin kullanılması ve programlanması – Sistemin işletmecilikte kullanılması GPS – Bilgisayar kullanılması

YİRMİÜÇÜNCÜ BÖLÜM : KUTUP SEYRİ 719 – 731

Tanım – Kutup coğrafyası – Kutup bölgesinde seyir – Kutup bölgelerinin özel şartları – Haritalar – Kutup ölçeği – Kutup haritaları üzerinde konumlama – Kutupta parakete seyri – Manyetik pusla – Cayro pusla – Buzda mesafe ve yön – Gelgit, akıntı ve rüzgar – Parakete seyri uygulamak – Yüksek enlemlerde mevki koymak – Demir yerleri – Elektronik seyir yardımcıları – Yüksek enlemlerde Göksel Seyir

YİRMİDÖRDÜNCÜ BÖLÜM : MEVKİ BİLDİRME SİSTEMLERİ 731 – 736

Tanım – Amver sistemi – Satcom haberleşme sistemi – Telefonla SOS – Teleksle SOS

YİRMİBEŞİNCI BÖLÜM : OKYANUS GEÇİŞLERİNDE ROTASYON 737 – 741

Tanım – Sefer planı ve Rota seçimi – Rota önerileri – OCEAN ROUTE -Uygulama Rotasyonun bitimi

YİRMİALTINCI BÖLÜM : FİLİKA SEYRİ 741 – 749

Tanım – Acil seyir donanımı – Gemiyi terk – Parakete seyri – Göksel seyir

AMATÖR DENİZCİLERE SINAV KILAVUZU 753 – 755

Giriş – Sınav Konuları – Uygulanan kurallar ve bilgiler – Ticari ve özel yatlarda bulundurulacak donatım

BİRİNCİ BÖLÜM: NAVİGASYON 756 – 763

Sınav soruları ve yanıtları

İKİNCİ BÖLÜM: GEMİCİLİK 763 – 789

Sınav soruları ve yanıtları

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: DENİZ MEVZUATI 789 – 795

Sınav soruları ve yanıtları

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: MAKİNE 795 – 805

Sınav soruları ve yanıtları

BEŞİNCİ BÖLÜM: METEOROLOJİ 805 – 812

Sınav soruları ve yanıtları