Yazar: Buğrahan Bican
Seçkin Yayıncılık
266 Sayfa
ISBN: 9789750290480
Boyut: 16.0 x 24.0
Karton Kapak
2024
Denizde Yük Taşımacılığında Konteyner Kaynaklı Zararlardan Doğan Sorumluluk - Ticaret Hukuku Monografileri
Denizde Yük Taşımacılığında Konteyner Kaynaklı Zararlardan Doğan Sorumluluk - Ticaret Hukuku Monografileri
Kitap Hakkında
Eser, denizde konteynerler vasıtası ile taşınan yük ve konteyner kaynaklı zararlar çerçevesinde başta taşıyan olmak üzere ve diğer ilgili tarafların sorumluluklarını “konteyner” kavramını merkeze alarak değerlendirmektedir.
Denizde konteyner taşımacılığı, gerek diğer taşıma modelleri ile bir arada olması gerekse küresel ticaret içindeki payı ve önemi sebebiyle üzerinde durulması gereken bir alandır. Denizde konteyner taşımacılığı faaliyetinde özellikle gemilerin artan taşıma kapasiteleri ile birlikte ciddi boyutta konteyner kaynaklı yük ve çevre zararlarına sebebiyet verildiği görülmekte, deniz trafiğini tehlikeye sokmaktadır.
Çalışmada; “konteyner” kavramının gelişim süreci, konteyner taşımacılığının tarihçesi, konteyner türleri, niteliği, konteyner gemisi tanımı ve türleri açıklığa kavuşturulmaya çalışılmış, “navlun sözleşmesi” kapsamında denizde yapılan yük taşıma faaliyeti üzerinde durulmuştur. Taşıyan ve diğer yük ilgililerinin sözleşme ve sözleşme dışı sorumluluğu Türk hukuku ve uluslararası hukuk boyutunda ilgili vakalarla birlikte değerlendirilmiştir. Çevre zararı ve sorumluluğu da ulusal ve uluslararası düzenlemelerle birlikte açıklanmıştır.
Son bölümde; zarara yönelik mal ve sorumluluk sigortaları üzerinde durulmuş, sektör açısından haiz olduğu önem sebebiyle “koruma & tazmin” (Kulüp) sigortası konteyner taşımacılığı faaliyeti kapsamında ayrıca incelenmiştir. İlgili alanda kullanılagelen genel ve özel şartlar da ayrıca değerlendirilmiştir.
Çalışma, denizde konteynerize edilmiş yük taşıma faaliyetine yönelik sadece akademik alanda değil, hem hukuki hem de sahada faaliyet gösterenler ve ticari uygulayıcılar anlamında da yardımcı olmayı hedeflemektedir.
İçindekiler
İkinci Baskıya Önsöz 7
Önsöz 9
Kısaltmalar 17
Giriş 21
BİRİNCİ BÖLÜM – DENİZDE YÜK TAŞINMASINA İLİŞKİN KAVRAMLAR, TANIMLAR VE TÜRLERİ
I. GEMİ KAVRAMI VE TANIMI 27
A. Genel Olarak 27
B. Geminin Hukuki Niteliği 36
II. GEMİ TÜRLERİ 37
A. Amaçlarına Göre Gemi Türleri 38
1. Ticari Olmayan Gemiler ve Ticaret Gemileri 38
a. Ticari Olmayan Gemiler 38
b. Ticaret Gemileri 39
2. Yük Gemisi Türleri 40
a. Kuru Yük Gemileri 40
b. Sıvı Yük Gemileri 41
c. Konteyner Gemileri 41
B. Geçiş Kriterlerine Göre Gemiler 43
1. Panamax Gemileri 43
2. Suezmax Gemileri 44
III. DENİZ YÜK TAŞIMACILIĞINDA KONTEYNER KAVRAMI VE UNSURLARI 44
A. Konteyner Taşımacılığı ve Konteyner Tarihçesi 44
B. Konteyner Tanımı 47
1. 1972 Konteynerlerle İlgili Gümrük Sözleşmesi (Customs Convention on Containers CCC 1972) 48
2. Emniyetli Konteynerler Hakkında Uluslararası Sözleşme (International Convention for Safe Containers–CSC–IMO 1972) 49
3. Eşyanın Deniz Yoluyla Kısmen veya Tam Olarak Taşınmasına Yönelik Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (United Nations Convention on Contracts for the International Carriage of Goods WhollyPartly by Sea–Rotterdam Rules 2009) 51
4. ISO (International Organization for Standadization) Ölçü ve Standartları 52
C. Konteyner Türleri 54
1. Standart Konteyner 54
2. Üstü Açık ve Düz Tip Konteyner 55
3. Tünel, Yan ve Çift Açılır Kapak Konteyner 55
4. Tank Konteyner 56
5. Araba Taşıyıcı Konteyner 56
6. Özel Amaçlı Konteyner 56
7. Yalıtımlı ve Termal Konteyner 56
8. Havalandırmalı ve Soğutmalı Konteyner 56
IV. DÜZENLİ HAT (LINER) VE DÜZENLİ HAT DIŞI TAŞIMACILIK (NON–LINER) TAŞIMACILIK 58
A. Düzenli Hat (Liner) Taşımacılığı 58
B. Düzenli Hat Dışı (Non–Liner) Taşımacılığı 60
V. DENİZDE YÜK TAŞIMA FAALİYETLERİ (NAVLUN SÖZLEŞMESİ) 62
A. Navlun Sözleşmesi Tanımı 62
B. Navlun Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 65
C. Navlun Sözleşmesi Unsurları 66
1. Yük Taşıma Taahhüdü 66
2. Taşıma Faaliyetinin Deniz Yolu ile Yapılması 68
3. Yükün Gemi ile Taşınması 70
4. Yükün Taşıyanın Zilyetliği Altında Bulunması 70
5. Taşıma Faaliyetinin Navlun Karşılığında Yapılması 72
D. Navlun Sözleşmesi Tarafları ve Yük İlgilileri 73
1. Taşıyan 73
2. Taşıtan 74
3. Yükleten 76
4. Gönderilen 77
a. Şekli ve Gerçek Gönderilen 78
b. Üçüncü Kişi Gönderilen 79
E. Navlun Sözleşmesi Türleri 79
1. Kırkambar Sözleşmesi 80
2. Çarter Sözleşmeleri 82
a. Yolculuk Çarteri (Voyage Charter) 82
b. Tam Yolculuk Çarteri Sözleşmesi 83
c. Kısmi Yolculuk Çarteri Sözleşmesi 83
3. Zaman Çarteri (Time Charter) 84
4. Miktar Sözleşmesi (Volume/Tonnage Contract) 87
F. Alt Navlun – Asıl Navlun Sözleşmeleri 91
İKİNCİ BÖLÜM – KONTEYNER KAYNAKLI ZARARLAR VE TARAFLARIN SORUMLULUKLARI
I. KONTEYNER TAŞIMACILIK FAALİYETİ ÇERÇEVESİNDE GERÇEKLEŞEN ZARARLAR 95
II. ZARAR KAVRAMI VE TANIMI 106
A. Zarar Tanımı 108
B. Zarar Türleri 112
1. Yük Zararı 112
a. Yükün Zıyaı 113
b. Yük Hasarı 115
2. Gecikme Zararı (Geç Teslim) 119
III. TAŞIYANIN SÖZLEŞMEDEN KAYNAKLANAN SORUMLULUĞU 122
A. Uluslararası Sözleşmeler 122
B. Türk Hukuku 128
C. Sorumluluk Sebepleri 131
1. Başlangıçtaki Denize, Yola ve Yüke Elverişsizlik 131
a. Geminin Başlangıçtaki Elverişsizliği 131
b. Konteynerler Bakımından Başlangıçtaki Denize, Yola, Yüke Elverişsizlik 137
2. Yükün Zıya veya Hasara Uğraması ya da Geç Teslimi 143
a. Sorumluluk Şartları 143
b. Yük Zıya, Hasarı ve Geç Tesliminden Doğan Zararlardan Kaynaklanan Sorumluluktan Kurtulma Halleri 146
ba. Taşıyanın, Kendisinin ve Adamlarının Kusursuzluğunu İspatlaması 146
bb. Mutlak Sorumsuzluk Sebepleri 149
bc. Muhtemel Sorumsuzluk Sebepleri 153
c. Kurtarma 155
d. Yük Zıya, Hasar ve Geç Tesliminin Bildirimi 157
D. Sorumluluk Sınırı 159
1. Yük Hasarı ve Zıyaı Durumunda 160
a. Koli ve Ünite Kavramları 162
b. Konteyner ile Taşınan Yük 166
2. Yükün Geç Teslimi 170
3. Sorumluluk Sınırlarının Birlikte Uygulanması 172
E. Sorumluluk Sınırlama Hakkının Kaybı 172
F. Taşıyan ve Fiili Taşıyanın Sorumluluğu 176
1. Fiili Taşıyan Kavramı 176
2. Taşıyan ile Fiili Taşıyanın Sorumluluğunun Birlikte Değerlendirilmesi 177
IV. TAŞIYAN VE ADAMLARININ KONTEYNER KAYNAKLI ZARARLARDAN DOĞAN SÖZLEŞME DIŞI SORUMLULUĞU 179
A. Taşıyanın Adamları ile Birlikte Sözleşme Dışı Sorumluluğu 179
B. Taşıyanın Adamlarının Sözleşme Dışı Sorumluluğu 180
C. Haksız Fiil Kavramının Konteyner Kaynaklı Zararlar Açısından Değerlendirilmesi 181
D. Konteyner Zararları Açısından Haksız Fiil Unsurlarının Değerlendirilmesi 183
E. Haksız Fiil Kapsamındaki Konteyner Zararı Hükümleri 186
V. TAŞIYANIN KONTEYNER KAYNAKLI ÇEVRE ZARARLARINDAN SORUMLULUĞU 187
A. Uluslararası Düzenlemeler 187
1. Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (UNCLOS) 188
2. Denizlerin Gemiler Tarafından Kirletilmesinin Önlenmesine Dair Uluslararası Sözleşme (MARPOL) 189
3. Tehlikeli ve Zararlı Maddelerin Deniz Yoluyla Taşınmasından Kaynaklanan Zararın Tazmini ve Sorumluluğu Hakkında Uluslararası Sözleşme (HNS) 191
B. Türk Hukuku 193
1. Türk Ticaret Kanunu Kapsamında Deniz Kirliliği ve Çevre Zararı 194
2. Çevre Kanunu Kapsamında Deniz Kirliliği ve Çevre Zararı 195
VI. TAŞITAN, YÜKLETEN VE GÖNDERİLENİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 198
A. Türk Hukuku 198
B. Rotterdam Kuralları Gereğince Sorumluluk 203
C. Denizde Tehlikeli Yük Taşınması Kaynaklı Sorumluluk 208
1. Taşıtanın İşaretleme ve Etiketleme Borcu 210
2. Taşıtanın Ambalajlama Borcu 211
3. Sorumluluk 211
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM – KONTEYNER KAYNAKLI ZARARLAR SONUCUNDA TARAFLAR VE SORUMLULUKLARININ SİGORTA HUKUKU AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. GENEL OLARAK 213
II. ZARAR SİGORTALARI 217
A. Mal Sigortası 218
B. Sorumluluk Sigortaları 222
III. KORUMA VE TAZMİN (PROTECT & INDEMNITY) SİGORTASI 225
A. Tarihçesi 225
B. Tanımı ve Niteliği 226
C. Teminat ve Kapsamı 228
IV. GENEL ŞARTLAR VE KLOZLAR 235
A. Genel Şartlar 235
1. Yük Sigortası Genel Şartları 236
2. Tekne Poliçesi Genel Şartları 238
B. Klozlar 239
1. Yük Klozları 240
2. Tekne ve Yat Klozları 241
3. Konteyner Klozları 243
-Sonuç 247
-Kaynakça 253
-Kavram Dizini 265
Konu Başlıkları
Konteyner Kavramı ve Türleri
Denizde Yük Taşıma Faaliyeti
Taşıyanın Sözleşmesel Sorumluluğu
Taşıyanın Konteyner Kaynaklı Zararlardan Doğan Sözleşme Dışı Sorumluluğu
Konteyner Kaynaklı Zararlar Çerçevesinde Sigortalar
Yorumlar
İlk Yorumu Ekle