Ahşap, Türk geleneksel sanatlarının en önemli hammaddelerinden birini oluşturur. İşlenmesinin kolay olması ve bu anlamda ustalarının da neredeyse her yerde bulunabilmesi ahşabın kullanım alanını yaygınlaştırmıştır. Taşla inşa edilen yapılarda gönüller, ahşabın sıcaklığıyla ısınmıştır. Estetik kaygı, ahşabın bedeniyle buluştuğunda onunla yapılan sanatsal ürünlerdeki desenler birbiriyle yarışmıştır.

Gemi yapımcılığı da ahşabın en yoğun kullanıldığı alanlardan biridir. Suyun kaldırma kuvvetine uygun hafif bir malzeme olması onu hep cazip kılmıştır. Bu nedenle bazı su taşıtları yüzyıllardır geleneksel yöntemlerle ahşaptan inşa edilmektedir. Gemiler tipolojik anlamda birbirinden ayrıldıkları gibi zamanla süslemeleriyle de anılır olmuştur. Hatta birçoğu baş ve kıç süslemelerine göre isimlendirilmiştir. Süsleme detaylarına bakıldığında ise usta ile nakkaşlarının sanatsal dokunuşlarını taşımışlar ve aynı zamanda seyahatleri sayesinde de gittikleri coğrafyalarda birer kültürel elçi gibi karşılanmışlardır. Seyyahları, sefirleri, sanatçıları ihtişamlarıyla etkilemiş hem metinlere hem de diğer sanat eserlerine konu olmuşlardır.

Osmanlı döneminde Boğaziçi ve Haliç’te kullanılan saltanat kayıklar da bu etkiyi yaratan önemli unsurlardır. Özellikle bu kayıklar su üstündeki kutulara benzetilmiş zarifliği ve süslemeleriyle döneminde oldukça dikkat çekmiştir. Kıyıdaki meraklı gözler onları hep imrenerek takip etmiş, maddi gücü yeten yabancılar benzerlerini İstanbul’da yaptırarak kendi ülkelerine götürmüştür. Venedik Museo Storico Navale’de sergilenen kayık buna en güzel örnektir.

Bu eser, ahşabın süslenme serüvenini denizlerde aramıştır. Özellikle İstanbul Deniz Müzesi’nde sergilenen saltanat kayıkları Osmanlı’dan günümüze ulaşmış somut örnekler olmaları nedeniyle araştırmanın ana konusunu oluşturmuştur. Çeşitli ülkelerde kullanılmış kraliyet kayıkları ve gemilere ait diğer ahşap süs elemanları sanat odaklı karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Ayrıca Türk sanatının farklı alanlarında işlenen çeşitli süslemelerle kıyaslamalar yapılmış ve bazı gemilerin de birer sanat eseri olduğu gerçeği vurgulanmaya çalışılmıştır.

Ahşap gemiler, mavi suların sanatsal yapılarıdır.