Yazar: Sıtkı Üner
Milliyet Kültür Klübü Yayınları
157 Sayfa
Boyut:20.1 x 28.2
Karton Kapak – 3. Hamur
1968
Önsöz
KARAKİN Deveciyan efendinin “Balık ve Balıkçılık” isimli kitabı dahil, yurdumuzda bugüne kadar yazılmış amatör balıkçılık kitaplarının en değerlisi olan şu, hazırlanmasına bir ömür harcanmış eserin önsözünü yazmak şerefini bana bahşettiği için, bütün amatör balıkçı yurtdaşlarım önünde, Sıtkı bey ağabeyime teşekkürü bir borç bilirim.
Bir mizah yazarı, oltanın tarifini yaparken, bunu, bir ucunda nadiren, bir balık, öteki ucunda da ekseriya bir alık bulunan, ucu iğneli bir ipe benzetmiş. Mizahla hiç bir ilgisi olmayan ne kadar doğru bir müşahade. Yirmi, otuz yahut da kırk kulaç derinliğinde, esrarlı sürprizler saklayan, engin ve sihirli denizin bağrından, menevişler, erguvan pırıltıları, çelik mavileri içinde oynak, canlı bir varlık beklemek, bunu yakalayabilmek için mücadele etmek, ona da bir şans tanıyarak çarpışmak ve hayatın mihneti, üzüntüleri, yorgunluklarıyla dolu bir kafayı, bir alık olarak mavi suların serinliğine teslim edebilmek… Bunu yapabilen talihli kullarının mutluluğunu, alay ediyorum sanarak ne güzel tarif edivermiş bu şakacı yazar.
Bugün, sayın Sıtkı Üner, bu mutluluğa erişenlere ve erişmek isteyenlere en güzel yolu gösterecek olan bu kitabı, yukarda da arzettiğim gibi, bir ömür harcama pahasına bizlere hediye etmiş bulunuyor. İzin verirseniz bu eserin meydana gelmesinde harcanan bu altmış yıllık ömrün bir özetini kısaca sunalım sizlere:
Sıtkı Üner, 1908 Martının 16’ncı günü dünyaya gelmiş. Ortaköy’de, evlerinin deniz kenarında olması, onu daha pek küçükken etkilemiş. Kendi ifadesine göre daha 4- 5 yaşında, bir ipliğin ucuna taktığı, belki bir toplu iğne ile, evin önünden akan tuzlu suda oynaşan küçük yaratıklarla ilgilenmiş. Belki de balık burcunda doğmuş olması, bu küçücük yaşında onu denize ve balıklara çağırıyor, davet ediyormuş sanki. 9 yaşında kıyılarda izmarit, istavrit, kaya, lapin gibi bütün İstanbul çocuklarının tuttuğu balıkları tutarak bu spora gönlünü kaptıran Sıtkı Üner, 11 yaşında ağabeyinin tenezzüh sandalıyla amatör balıkçılığı kıyılardan denize intikal ettirmiş. 2 – 3 sene sonra, o zaman hazırlanması bir mesele olan at kuyruğu oltaları büküyor, bunlardan güzel balık takımları yapıyor, köyün tecrübeli amatörleriyle aşık atacak kadar bol balık tutuyor, bunun fazlasını komşulara dağıtıyor, daha fazla olduğu zaman da madrabaza satıyormuş. O zamanlar bu işler tezkereye tabi olduğu için küçük Sıtkı’ya ilk balıkçılık tezkeresini 13 yaşındayken aldırmışlar. 17 – 18 yaşlarında ilk sandalını yaptırmış. Artık Boğaziçi onu tatmin etmiyor, havasına göre, kah kürekle, kah yelken basarak, bazan da o zaman adet olduğu veçhile, büyük motorlara, yahut küçük gemilere koltuk vererek, bunların yedeğinde, Boğaz dışlarına, Marmara’ya kadar inip çıkarak, oralarda bereketli avlar yapıyor, yalnız oltacılıkla kalmayıp, ağcılık ve sepetçilikle de uğraşıyor, böylece hem İstanbul sularını, dipleri, akıntıları, hava durumlarını, balık barınaklarını hafızasına nakşediyor, hem de bütün av usullerinin ve takımlarının donanımlarını, tamirlerini (meselâ meramet), bir profesyonel ustalığıyla öğreniyormuş.
Bu arada tahsilini tamamlayarak 21 yaşında İş Bankası Hukuk İşleri Servisine memur olarak giren sayın Sıtkı Üner, 33 yıl burada devamlı olarak çalışmış ve balıkçılığına da hem bilfiil hem de ecnebi memleketlerdeki bâzı balıkçılık enstitülerinden getirttiği malumatla, işin teorik kısmını da ihmal etmeden, devam etmiş. Bu sırada, resmi gayri resmi birçok dergilerde balıkçılık yazıları yazan Sıtkı Üner, 1958 yılından itibaren 7 sene Milliyet gazetesine balıkçılık yazıları yazmış. Bu yazılarından bazıları Orta Öğretim Türkçe kitaplarına, öğretici makale örneği olarak alınmış, diğer taraftan da Dil – Tarih – Coğrafya Fakültesi tarafından yayımlanan Coğrafya Araştırmaları Dergisi’nin birinci sayısında, Karadeniz’deki ekonomik ve biyolojik araştırmaları dolayısıyla, ilim adamı araştırıcılar arasında zikredilerek, amatör çalışmaların nerelere vardırılabileceğini ispat etmiştir.
İşte sevgili balıkçılık amatörleri, bütün bu çalışmaların, emeklerin muhassalasını Sıtkı Üner nihayet bir kitapta toplamaya niyet etmiş ve amatör balıkçı arkadaşı, sayın Hasan Çakın’ın da teşviki ve verdiği gayretle bize bu güzel eseri kazandırmış bulunuyor. Yirmi küsur yıl servis şefliğini yaptığı İş Bankası Hukuk İşleri Servisinden, 33 yıllık bir çalışma devresi sonunda, kendi isteğiyle emekliye ayrılan, sayın yazar, bugün bir yandan Akbank hukuk müşavirliğinde vazifeli bulunmakta, diğer taraftan da, fahri olarak, (bila ücret de, yahut ücretsiz olarak da, denilebilir. S. Kaskan) İstanbul Balıkçılar Cemiyeti’nin ikinci başkanlığını yapmaktadır. Tabii bütün bunların yanında balıkçılıktan bir an ayrılamamaktadır.
Bugün 60 yaşında. olmasına rağmen, bir gence taş çıkartacak bir dinamizmle, hala her fırsatta, yaz – kış, fırtına- bora demeden denize çıkan ve profesyonel oltacılara parmak ısırtacak yeni takımlar, yeni yemler, yeni usuller, yeni yerler keşfederek, kıymetli eşinin ve yavrusunun yanına hemen hiç eli boş dönmeyen Sıtkı ağabeyimizin nice yıllar kürek başında, mis gibi iyod, tuz ve combalak atan balık sürülerinin kokusunu taşıyan Boğaz rüzgarlarıyla ciğerlerini doldurarak çarpışmasını Cenabı Hakdan niyaz eder, bize bu kadar mükemmel bir eser kazandırdığı için kendisine burada, tekrar teşekkür ederiz.
Selçuk M. Kaskan – Büyük Ada, 22 Haziran 1963
-Önsöz 3
-Balık Yemekleri 129
-Hangi Ayda Hangi Balıklar Yenir 131
-Ateş Balığı — Sardalya 132
-Izgarası 132
-Ateşte ve Fırında Pilâkisi 133
-Buğlaması 133
-Ateşte ve Fırında Domateslisi 133
-Kağıt Kebabı 133
-Aterina – Gümüşbalığ1 133
-Balık Çorbası 133
-Balık Pilavı 134
-Beyaz Soslu Balık 134
-Barbunya Yemekleri 134
-Tavası 134
-Izgarası 135
-Berlam — Tavukbalığı 135
-Böcek 137
-Çaça Balığı 135
-Çipura — Alyanak — 135
-Çiroz Salatası 150
-Dere Pisisi 135
-Dil Balığı 135
-Dülger Balığı 135
-Gelincik Balığı Yemeği 135
-Çakaleriği ile Yemeği 135
-Buğlaması 135
-Tavası 135
-Hamsi Yemekleri 135
-İçli Tava 136
-Tuzlaması 136
-Ançöez 136
-Hani Balıkları Yemeği 136
-İskorpit – Lopsos 136
-İstakoz Salatası 136
-İstavrit Yemekleri 137
-İzmarit Yemekleri 137
-Kalkan Balığı Yemekleri 137
-Tavası 138
-Haşlaması 138
-Buğlaması 138
-Söğüşü 138
-Izgarası 138
-Karagöz 138
-Karides 183
-Kaya Balığı 139
-Kefal Yemekleri 139
-Haşlaması 139
-Paçası 139
-Kılıç Balığı Yemekleri 139
-Şiş Kebabı 139
-Soğan Piyazında Yatırılmış Şiş Kebabı 140
-Izgarası 140
-Kâğıt Kebabı 140
-Domateslisi 140
-Kırlangıç Yemekleri 140
-Kolyos Yemekleri 140
-Levrek Yemekleri 140
-Özel Yemeği 141
-Et Suyunda Buğlaması 141
-Lüfer Yemekleri 141
-Izgarası 141
-Kağıt Kebabı 141
-Çinakop Kağıt Kebabı 141
-Lüfer Kofana Haşlaması 142
-Lüfer Kofana Köftesi 142
-Mercan Yemekleri 143
-Mezit — Mezgit 143
-Minakop Kötek Balığı 143
-Midye Yemekleri 143
-Tavası 143
-Pilakisi 144
-Soğanlı Yahnisi 144
-Salması 144
-Lahana Yaprağı ile Midye Dolması 144
-Midye Dolması 145
-Midye Çorbası 145
-Midye Kebabı 145
-Mürekkep Balığı Yemekleri 146
-Palamut Torik Yemekleri 146
-Palamut Tavası 147
-Palamut Izgarası 147
-Palamut Köftesi 147
-Palamut Fırın Kebabı 147
-Palamut Kağıt Kebabı 148
-Palamut Pilakisi 148
-Palamut Papas Yahnisi 148
-Palamut Haşlaması 148
-Palamut – Torik Lekardesi 148
-Pavurya 137
-Pisi Balığı 148
-Sinağrit Yemekleri 148
-Tekir Yemekleri 148
-Teratör 145
-Trakonya 149
-Uskumru Yemekleri 149
-Uskumru Izgarası 149
-Uskumru Kağıt Kebabı 149
-Uskumru Tavası 149
-Uskumru Fileto Tavası 149
-Uskumru Papas Yahnisi 149
-Uskumru Dolması 149
-Uskumru Köftesi 149
-Uskumru Haşlaması 150
-Uskumru Pilakisi 150
-Uskumru Ev Tuzlaması 150
-Çiroz Salatası 150
-Balık Yemekleri Fihristi 156
-Bibliografya 157
Yorumlar
İlk Yorumu Ekle