Hızır Hayreddin; Osmanlı tac-ı mazisinin en pak ve dırahşan bir cevher-i giran kıymetidir!.. Şu sözün güneş kadar ayan bir hakikat olduğunu otuz milyon Osmanlının acaba kaç tanesi biliyor?.. Şüphesiz pek azı!.. Çünkü kütübhane-i eslafı hatta muasirini karıştıracak olursak bu büyük mücahid-i fi-sebil-illaha dair Sultan Süleyman’ın emri ile kendisinin yazdırdığı bir terceme-i hal müstesna olmak üzere – belli başlı bir eser mevcut olmadığını kemal-i hayretle görürüz. Hatta en büyük  tarihlerimiz bile; Cezayir ve Tunus’u fetheden, Bahri- Sefid’i (Akdeniz) adeta bir Osmanlı gölü haline getiren bu koca fatihin icraat-ı i’caz-karanesini, hakir bir iki satırcık ile geçiştiriveriyor.

Biz Barbaros’un safahat-ı muhtelife-i hayat ve ef’alinden bahis ayrı ayrı kitaplardan vazgeçtik bari umumi ve etraflı bir terceme-i haline malik alabilsek!..

Donanma mecmuası, 1908