Denizci Kitaplığı

Türk Denizciliğinin Belleği

Vapur Donatanları Ve Acenteleri Tarihi

Vapur Donatanları Ve Acenteleri Tarihi

Vapur Donatanları Ve Acenteleri Tarihi

Yazar: Osman Öndeş

İMEAK Deniz Ticaret Odası Yayınları

304 Sayfa

ISBN: 978-605-137-327-0

Boyut: 23.6 x 29.6

Şömizli Ciltli Kapak – Kuşe Kağıt

2013

Kitap Hakkında

ÖNSÖZ

Deniz Ticareti, denizlerin sağladığı kolayi ucuz ve güvenli taşıma imkanlarından yararlanarak bir kıyıdan, diğerine mal taşınması ve mal mübaelesi esasıyla başlamış ve bu olgu, zaman içinde yük taşıması ticaretine dönüşmüştür.

Bu ticaretin taşıma amacına “Gemi” adı verilmiş, geminin hukuki bir varlık, bir işletme olması, gemide çalışanların, taşınan yolcu ve yükün güven altına alınarak, taşımanın gerçekleştirilmesi sırasında da taşıyana önemli görev ve sorumluluklar getirilmiştir.

Coğrafi konum itibariyle taşıyanın yabancı ülke limanlarına gönderdiği gemisini, gittiği limanda görev ve sorumluluğunu üstlenen, işlerini yönlendiren, hal ve menfaatlerini koruyan kişi ve kuruluşlara “Gemi Acentesi” denmektedir.

Gemi Acenteleri, deniz taşıt ve araçları ile yolcu ve yük taşımalarında gemi sahibi, kaptanı, işleticisi ve / veya kiracısı nam ve hesabına üçüncü kişi ve kuruluşlara karşı hak ve menfaatlerini, tayin edilen bölge içinde koruyan ve bunun karşılığında ücret alan kişi ve kuruluşlardır.

Ülkemizde Gemi Acentelerini bir çatı altına getiren en eski topluluk olan Vapur Donatanları ve Acenteleri Derneği, 6 Kasım 1902 tarihinde 28 üyenin birleşmesiyle, “Chambre Maritime Des Compagnies de Navigation Etrangers Constantinople” o zamanki Türkçesiyle “Ecnebi Seyr-i Sefain Kumpanyaları Dersaadet Bahriye Odası” olarak İstanbul-Galata’da kurulmuştur.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde kurulan ve Cumhuriyet döneminde faaliyetlerini sürdürerek günümüze kadar gelen bu meslek kuruluşu yüz yılı aşkın süre içinde çok zengin bir kültüre sahip olmuş, gerek ulusal gerekse uluslararası alanda seçkin ve saygı duyulan bir kurum haline gelmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti’nin gelişmesinde, denizciliğin önemli bir yönünü oluşturan yük ve yolcu taşımacılığının büyük rol oynadığı bilinmekte ancak denizcilik kaynaklarının yeterince araştırılmadığı görülmektedir.

Derneğimiz, bir toplumun varlığını koruyup devam ettirebilmesinin önkoşulu olarak geçmişine sahip çıkmanın önemini idrak etmiş, ülkemizin gelişmesinde rol üstlenen ve tarihin sayfalarında yerlerini almış olan gemi acentelerini çıkartarak ecdadımıza saygıyı ilke edinmiş ve geçmişteki kültürümüzü bugünlere taşımanın yollarını aramıştır.

Vapur Donatanları ve Acenteleri Derneği’nin tarihini o topluluktan birinin anlatması elbette deniz kültürü konusunda denizcilik sektörüne güven verir. Deniz ticaret tarihi üzerinde uzun yıllardır çalışmalarıyla tanıdığımız araştırmacı yazar Osman Öndeş’in meydana getirdiği bu eser, Osmanlı İmparatorluğu’ndan Cumhuriyet’e dek deniz esnafı hakkında XIX. Ve XX. Yüzyıllara ışık tutan ilk kaynak eser olmaktadır. Bu eserle, mesleğimize ait kültürel ve tarihi bir boşluğu doldurduğumuza inanıyoruz.

Recep DÜZGİT – Yönetim Kurulu Başkanı
Vapur Donatanları ve Acenteleri Derneği

Bağlantı:

http://www.vda.org.tr/upload/tarife/VDA-TARIHI.pdf

İçindekiler

OSMANLI TOPRAKLARINA GÖÇ ETMİŞ AVRUPALI TÜCCARLARIN, TİCARET VE GEMİCİLİK ALANINDAKİ YERLERİ 21

-İstanbul’da gelişen Deniz esnaflığı 22

KARAKÖY’DEKİ YAŞAM 31

TEŞKİLATLANMAYA DOĞRU  33

-Chambre Maritime des Compagnies de Navigation Etrangeres Constantinople sürecinde başkanlar ve yönetim kurulu üyeleri 46

-Beşinci Başkan Laurent Reboul 49

-Altıncı Başkan Hugh E. La Fontaine   50

-Yedinci Başkan Gabriel Couteaux  50

-Hızla gelişen bir meslek – Vapur Donatanları ve Gemi Acenteleri  51

-Seyr-i Sefain İdaresi  55

-Osmanlı Armatörlük Şirketleri  56

-Karaköy ve çevresindeki yaşamdan bir örnek  61

“CHAMBRE MARITIME DES COMPAGNIES DE NAVIGATION ETRANGÉRES, CONSTANTINOPLE” CEMİYETİ 65

POSTA VAPURLARI VE GEMİ ACENTELERİ 69

-Zarifi ve Zafiropulo Armatörlük şirketi ve Gemi Acentesi 73

-Yetkili Posta Forwarding gemi acenteleri 74

GEMİLER, GEMİADAMLARI VE LİMANLARLA İLGİLİ KARARLARDA VAPUR DONATANLARI VE ACENTELERİNİN YERİ 77

-Türk limanlarına düzenli seferler yapan Şirketler 93

GEMİ ACENTELERİNİN MESLEK YAŞAMINDA İSTANBUL LİMANI İÇİN İLK ADIMLAR; GALATA, SALIPAZARI VE EMİNÖNÜ RIHTIMLARI  95

-Smyrna Quay Compagnie – İzmir Rıhtım Şirketi  100

GEMİ ACENTELERİNİN KILAVUZ KAPTANLIK VE RÖMORKÖR HİZMETLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ İSTANBUL’DA İLK KILAVUZLUK VE RÖMORKÖR TEŞKİLATI 105

-XX. Yüzyıl Başlarında Ticaret 109

-Vapur Donatanları ve Acenteleri 109

-Foscolo Mango Steamship Co. ve Foscolo Mango & Co.Ltd. 110

-Malta’lı Callus ve İngiliz Millingen ailesi  118

I.DÜNYA SAVAŞI SONRASINDA VAPUR DONATANLARI VE ACENTELERİ  119

-Vapur Donatanları ve Acenteleri Derneği 124

İSTANBUL YABANCI GEMİ ŞİRKETLERİ DENİZ TİCARET ODASIYÖNETİM KURULU BAŞKANLARI  129

-Laurent Reboul, Gabriel Couteaux ve Pascal Serres’in yakın dostlarından Av.Jak Hatem  134

GEMİCİLİK FİRMALARIYLA VAPUR DONATANLARI VE ACENTELERİ ARASINDAKİ BAĞLAR  139

OSMANLI DEVLETİ’NDE  145

YABANCI TİCARET ODALARI  145

BOE CODE KİTABIYLA HABERLEŞME 159

MAZİSİ XIX. YÜZYILDAN GELEN VAPUR DONATANI VE ACENTESİ ŞİRKETLERDEN BAZI ANILAR 165

-Avusturya-Macaristan kökenli Luca Dabcovich ve Dabcovich & Co. 165

GEMİLER, LİMANLAR VE ACENTELER BAĞLAMINDA MAVNALARIN ÖNEMİ 179

ANATOLIAN STEAMSHIP CO.’NUN VAPUR DONATANI VE ACENTESİ 183

-Andrea Vermez’in anlattığı Demetrius John Zervudakis ve Remon Buzuru 184

-Kosta Şönef’in anılarından 186

-Fransız Belfante, İtalyan Catoni, İngiliz Beard ailesinin İskenderun’da kurduğu 187

-Catoni Gemi Acentesi 187

BİR ZAMANLAR KARAKÖY’DEKİ “KUTO” COUTEAUX HAN  193

-Venedikli Marcello Campaner’in İstanbul’lu oğlu Aldo Campaner 196

-Quintino Fonzi Cruciani 200

İSTANBUL BOĞAZI’NDA VAPUR HİZMETLERİ  201

-Ömer Zaimoğlu ve eşi Türkiye’nin ilk kadın gemi acentesi Renan Zaimoğlu  207

-İzmir’de Deniz Ticaret Odasını ilk kez İzmirli acenteler kurdular 214

İZMİR’Lİ VAPUR DONATANLARI VE ACENTELERİ 217

-Devrinin ünlü bir vapur donatanı ve acentesi; 227

-Thomas Bowen Rees ve Francis Werry 227

-İzmir’de Dutilh Vapur Donatanı ve Acentesi . 229

-İzmir’li ve Galata’lı Baltazziler 231

-Bornovalı Giraud Ailesi  232

-Venedik’li Gabriel Arcas ailesi 234

-Manchester’li Carlton ve James Whittall’ün  236

-C.Whittall & Co. ve J.W.Whittall and Co. şirketleri  236

-Wilkinson’lar, Gilchrist Walker & Co. ve Merkez Deniz Acentesi 241

-Mişel Akavi ve Laurent Reboul Vapur Acentesi  245

-Spiros Skuras ve Prudential Lines  249

-Hollandalı Van der Zee  249

XIX. YÜZYIL İKİNCİ YARISINDA SAMSUNLU VAPUR DONATANLARI VE ACENTELERİ  253

-Samsun Limanı’nda İtalyan Rossi acentesi  256

XIX. YÜZYILDA TRABZON LİMANI  259

-Trabzon’da Abdullah Çakır Vapur Acenteliği 267

BANDIRMA’DA A. RIZA FAİK, YA DA ALİ RIZA KINAY VAPUR DONATANI VE ACENTESİ  271

ÇANAKKALE VE GELİBOLU’DA  275

VAPUR DONATANI VE ACENTELİĞİ YAPANLAR 275

VAPUR DONATANLARI VE ACENTELERİ DERNEĞİ’NİN SON KUŞAK DUAYENİ BİR İSİM;  279

KAPTAN METİN LEBLEBİCİOĞLU  279

İSKENDERUN VE MERSİN’DEKİ  287

VAPUR DONATANLARI VE ACENTELERİ 287

KAPTAN’IN MASASI  297

YENİ BİR BAŞLANGIÇ ADINA  299

KAYNAKÇA  303

Yorumlar

İlk Yorumu Ekle

DENİZCİ KİTAPLIĞI