Osmanlı’da yapılan ilk buharlı gemiler ile ilgili araştırmaya başladığımda, bu kadar çok kaynak bulabileceğimi bilmiyordum. Gerçekten, ciddi araştırmalar yapılmış ve bunlar sistematik olarak kitaplara incelikle işlenmiş, bu bakımdan hiç sıkıntı çekmedim.

Ancak, ilk buharlı gemiden başlayarak, bazı gemilerin isimlerinin olmasına rağmen, resimlerinin olmaması gerçekten üzüntü vericiydi. Bir de, yapım yıllarında farklı tarihlerle çok karşılaştım. Bu durumda, yeni kaynaklarla değil de eski kaynaklarla karşılaştırarak doğruyu bulmaya çalıştım.

Bu araştırma ile, tersanelerimizde 1837’de yapılan ilk buharlı gemiden, son buharlı geminin yapıldığı 1897 yılları arasını ele aldığımız güzel bir araştırma çıktığını düşünüyorum.

Araştırmayı yaparken, buharlı gemi inşasını hızlandıran, yakın deniz savaşlarını ve savaşa katılan gemileri de paylaştım. Tabii ki, dönemlerine göre padişahları da araştırmanın içine sokarak, dönemin daha iyi anlaşılmasını sağlamaya çalıştım.

Umarım güzel bir kaynak olarak kütüphanenizde yer alır.

Kitabı, 0 216 593 27 40 telefon numarası üzerinden temin edebilirsiniz. 

-GİRİŞ

-Türkiye’de Yapılan İlk Buharlı Gemiden, Son Buharlı Gemiye 7

-Dünyada İnşa Edilen İlk Buharlı Gemi 13

-Osmanlıların İlk Buharlı Gemiyle Tanışması 14

-Navarin Baskını (1827) 15

-Osmanlı’ya Gelen İlk Buharlı Gemi 17

-Tersanelerimizde Yapılan Buharlı Gemiler 22

1.Eser-i Hayr Vapuru – h.1253 22

2.Mesir-i Bahri Vapuru (Deniz Seyri) – h.1254 23

3. Tair-i Bahri Vapuru (Deniz Kuşu) – h.1255 24

4.Peyk-i Ticaret Vapuru (Ticareti Sürükleyen) – h.1256 24

5.Peyk-i Zafer Uskurlu Kapak Kalyon – h.1257 25

6.Eser-i Nüzhet – 1845 26

7.Eser-i Hadid – 1848 26

8.Muhrib-i Sürür (Uskurlu Ahşap Fırkateyn) – h.1267 27

9-12.Taif, Saik-i Şaki, Feyza-i Bahri, Mecidiye Fırkateynler 27

-Sinop Baskını 1853 (Padişah Abdülmecid Zamanı) 30

13-Fethiye Uskurlu Ahşap Kalyon – h.1272 31

14.Şadiye Uskurlu Ahşap Kalyon – h.1274 32

-Kırım Savaşı (Padişah Abdülmecid Zamanı) 33

15.Kosava Uskurlu Ahşap Kalyon – h.1275 34

16-Nasrülaziz Uskurlu Ahşap Fırkateyn – h.1278 35

17-19. Zuhaf, iskenderiye, Meriç, Utarit, Seddülbahir, Beyrut Nevi Korvetleri – h.1279 35

-Uskurlu Korvet 36

20-23.Muzaffer, Mansure, Lübnan Korvetleri 37

24.Ertuğrul Fırkateyni – h.1281 38

25.Selimiye Fırkateyni – 1282 40

26.Mukaddeme-i Hayır Zırhlı Korveti – h.1289 42

27-28.Seyfi Ve Hizber Tuna Monitörleri h.1292 45

-Osmanlı Rus Savaşı (1877-1878) (Abdülhamid Zamanı) 46

29.Hamidiye Zırhlı Fırkateyni 48

30.Heybetnüma Korveti – h.1305 49

31.Şahin-i Derya Torpido Geyçeri (Muhribi) – h.1308 51

32.Hüdabendigar Kruvazörü – h.1309 52

33.Abdülkadir Fırkateyni – h.1309 53

34.Berk Efşan Torpido Botu 54

35-36.Zuhaf ve Kilitbahir Korvetleri – h.1311 54

37.Tayyar Torpido Botu 56

-Osmanlı’da Gemi İsimleri Nereden Geliyor? 58

-Kaptan-ı Derya Ne Demektir? 59

-1837-1897 Yılları Arasındaki Kaptan-ı Deryalar 61

1.Ahmed Fevzi Paşa (1836 – 1839) 61

2.Said Paşa (1839 – 1841) 62

3.Çengeloğlu Tahir Mehmed Paşa (1841 – 1843) 62

4.Damad Gürcü Halil Rifat Paşa (1843 – 1845) 63

5.Damad Mehmed Ali Paşa (1845 – 1847) 64

6.Damad Gürcü Halil Rıfat Paşa (1847 – 1848) 65

7.Damat Mehmet Ali Paşa (1848 – 1852) 65

8.Topçubaşızade Mahmud Paşa (1852 – Ekim 1852) 65

9.Gözlüklü Mehmed Reşid Paşa (1852 Ekim – Aralık 1853) 65

10. Rıza Paşa (Kaptan-1 Derya) (Ocak 1854 – 30 Ocak 1854) 66

11. Kıbrıslı Mehmet Emin Paşa (30 Ocak 1854 – 1854) 66

12.Damat Gürcü Halil Rıfat Paşa (1854 – 1855) 68

13.Damat Mehmet Ali Paşa (1855 – 1858) 68

14.Kıbrısh Mehmet Emin Paşa(1858 – 1859) 68

15.Damad Mehmet Ali Paşa (1859 – 1863) 68

16.İngiliz Mustafa Paşa (1863 – 1863) 68

17.Ateş Mehmet Paşa 1863 – 1865 (Ölümü 1866) 69

18.Ahmed Vesim Paşa ya da Hacı Vesim Paşa (1865 – 1865) 70

19.Halil İbrahim Paşa (1865 – 1866) 71

20.Damad Mehmet Ali Paşa (1859 – 1863) 71

21. İsmail Hakkı Paşa (Mart 1867 – Mart 1868) 72

22.Mahmud Nedim Paşa (Mart 1868 – Eylül 1871) 73

23.Abdülhamid Ferid Paşa (Eylül 1871 – Kasım 1871) 74

24.Fosfor Mustafa Sıdkı Paşa (Aralık 1871 – Ocak 1872) 74

25.Hasan Semih Paşa (Şubat 1872 – Mart 1872) 74

26.Morah İbrahim Halim Paşa (Mart 1872 – Ağustos 1872) 75

27.Sakızlı Ahmet Esad Paşa (Ağustos 1872 – Ekim 1872) 75

28.Fosfor Mustafa Paşa (Ekim 1872 – Kasım 1872) 76

29.Mehmed Namık Paşa (Kasım 1872 – Ocak 1873) 76

30.Hüseyin Avni Paşa (Ocak 1873 – Şubat 1873) 77

31.Hasan Rıza Paşa (Şubat 1873 – Haziran 1873) 79

32.Cihan Seraskeri Rıza Paşa (d. 1809 – ö. 1877) 80

33.Kayserili Ahmed Paşa (Haziran 1873 – Ocak 1875) 81

34.Sakızlı Ahmed Esad Paşa (Mart 1875 – Nisan 1875) 82

35.Mehnıet Rauf Paşa (Mayıs 1875 – Ağustos 1875) 82

36.Hasan Rıza Paşa (Eylül 1875 – Eylül 1875) 83

37.Mehmed Namık Paşa (Ekim 1875 – Kasım 1875) 83

38.Hasan Rıza Paşa (Eylül 1875 – Eylül 1875) 83

39.Derviş İbrahim Paşa (Ocak 1876 – Nisan 1876) 84

40.Abdülkerim Nadir Paşa (Nisan 1876 – Mayıs 1876) 86

41.Kayserili Ahmed Paşa (Mayıs 1876 – Ocak 1877) 87

42.Mehmet Rauf Paşa (Ocak 1877 – Aralık 1877) 87

43.İngiliz Sait Paşa (Aralık 1877 – Nisan 1878) 87

44.Moralı İbrahim Halil Paşa (Nisan 1878 – Ocak 1879) 89

45.Hacı Rasim Paşa (Ocak 1879 – Ocak 1881) 89

46.Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa (1832 – 1903) 90

47.Amiral Hüseyin Paşa 90

48.Hasan Rami Paşa (d. 1842, Selanik – ö. 1923) 91

-Kaynaklar 93