ÖNSÖZ

1861-1876 yılları arası, Türk Donanmasında gelişim ve modernleşme faaliyetlerinin en üst seviyeye çıktığı bir dönem olarak tarihte yerini almıştır. Buhar makinesinin gemilerde kullanılmaya başlanmasıyla beraber ahşap gemilerin yerlerini zırhlı gemilere bıraktığı bu dönemde Türk Donanması, İngiltere ve Fransa’dan sonra Avrupa’nın üçüncü güçlü donanması haline gelmiştir. Yine bu dönemde girişilen değişim hareketlerinin en önemlilerinden biri de Bahriye Bakanlığı’nın kurulmasıdır.

Türk Bahriyesine uzun yıllar hizmet eden ve donanmanın sancak gemisi olarak görev yapan Mesudiye Zırhlısı, İngiltere’de inşa edilmiştir. Mesudiye Zırhlısı, Donanmaya katılışından hizmetten ayrıldığı 13 Aralık 1914 tarihine kadar Donanmanın katıldığı hemen hemen bütün faaliyetlerde görev almış, Türk Bahriyesi için büyük ve unutulmaz hizmetlerde bulunmuştur.

Mesudiye Zırhlısının yaklaşık kırk yıl süren yaşam öyküsünü anlatan bu eser Deniz Müzesi envanterindeki fotoğraflar, obje ve künye kayıtlarını da ihtiva etmesi bakımından araştırmacılara kaynak olacaktır. Kitabın hazırlanmasında emeği geçenlere teşekkür ederim.

Yener Karahanoğlu

Oramiral – Deniz Kuvvetleri Komutanı

İçindekiler:

-Önsöz 1

-İçindekiler 1

A. Zırhın Tarihsel Gelişimi ve Abdülaziz Dönemi Osmanlı Donanması 5

B. Mesudiye’nin İngiltere’de İnşa Edilmesi 11

C. Mesudiye’nin Osmanlı Donanmasına Katılması 14

C.1. 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı 15

C.2. 1897 Osmanlı Yunan Savaşı 18

E. Mesudiye’nin Ansaldo Tezgahlarında Tadilatı 24

E.1. 31 Mart Ayaklanması 49

E.2. Trablusgarp Savaşı 54

E.3. Balkan Savaşları 58

E.4. Birinci Dünya Savaşı 63

F. Mesudiye’nin İngiliz Denizaltısı Tarafından Batırılması 75

F.1. Mesudiye’de Şehit Olan Subaylar 84

F.2. Mesudiye’de Şehit Olan Onbaşı ve Erler 84

G. Mesudiye Bataryası 87

-Sonuç 91

-Kaynakça 93

EK 1 – 22 Mart 1903’te Cenova’da Bulunan Mesudiye Zırhlısını Almaya Memur Mürettabatın İsim ve Miktarları 99

EK 2 – Zırhlı Mesudiye Firkateyn-i Hümayununca İcrası Mukarrer Tahvilat ve Müceddeden Techizatın Mübeyyin Muvazzah Tarifname 103

EK 3 – Mesudiye Zırhlısının İkinci Kaptanı Üsküdarlı Osman Nuri Oğlu Mehmet Rıfat’ın Künye Kayıtları 112

EK 4 – Şehitlerden Kala-i Sultaniyeli Ömer Oğlu Ziya Efendinin Künye Kayıtları 115

EK 5 – Şehitlerden Uzunçarşılı İsmail Oğlu Hüsnü Efendinin Künye Kayıtları 116

EK 6 – Şehitlerden Kasımpaşalı Hasan Oğlu Cafer Efendinin Künye Kayıtları 117

EK 7 – Şehitlerden İzmitli Salim Oğlu Muzaffer Efendinin Künye Kayıtları 118

EK 8 – Şehitlerden Langazalı Davut Oğlu Mahmut Efendinin Künye Kayıtları 120

EK 9 – Şehitlerden Lofçalı Ali Oğlu Mehmet Yaşar Efendinin Künye Kayıtları 121

EK 10 – Şehitlerden Göreleli Mehmet Ali Oğlu Osman Efendinin Künye Kayıtları 122

EK 11 – Şehitlerden Nevrekoplu Şerif Oğlu Şükrü Efendinin Künye Kayıtları 123

EK 12 – Şehitlerden Kıbrıslı Hüseyin Oğlu Abdullah Galip Efendinin Künye Kayıtları 124

Ek 13- Şehitlerden Kasımpaşalı Ömer Oğlu Mehmet Efendinin Künye Kayıtları 126