Önsöz

Bu kitap, bir tarih kitabı değildir. Ama yarın Türk siyasal tarihini yazacak olanlara sanırım gene de bir malzeme kaynağı olacaktır.

Söz gelimi tarihçi Kıbrıs Olayı’nın Türk siyasal tarihinde ilk kez tabandan tavana yükselip devlete yön veren bir halk hareketi olduğunu mutlaka saptayacaktır. Gene söz gelimi Türk – Yunan ilişkilerindeki tarihi yanılgıyla beraber Kıbrıs Olayı’nın Türkiye’ye yeni bir dış politikayı da getirmiş olduğunu herhalde tarihçi vurgulayacaktır.

Bu kitap, bir anılar dizisi de değildir. Söz gelimi bir Kıbrıs’lının bütün acılarıyla yaşadığı Kıbrıs olayını anlatması, hiç değildir. Çünkü ne rahmetli Sedat Simavi, ne de ben Kıbrıslı değildik. Nasıl Sedat Simavi2yi kader Kıbrıs olayı’nın içine itmişse, ben de kendimi genç yaşta olay’ın akışı içinde buldum. Burada gördüklerimi, duyduklarımı, – şayet var sayılırsa – çabalarımı anlatmağa uğraştım. Kişisel yardımlarımı olayların akışına ekledim. ama tarihçiler için olay kadar, o olaylarda rol alanların ve düşünmüş oldukları, görüş ve yapıları, etki ve tepkileri de kuşkusuz önemlidir. Geleceğin tarihçileri için sanırım bu açıdan ele alınırsa, bu kitap, yararlı olabilir. Mesela bir Fuat Köprülü ile Menders’in Kıbrıs olayına yaklaşımları, başka başkadır. Olaya kişiliğiyle, duygusal yapısıyla damgasını vurmuş olan rahmetli Sedat Simavi ise, çok daha ayrıntılı incelenmeğe değer bir insandır. Rahmetli İnönü’nün bile olay’a derinlemesine bakışı, kuşkusuz çok ilginçtir.

Kitapta kronolojik bir anlatımdan ziyade, Kıbrıs olayı ile bağlantılı olduğuna inandığım konulara sırası geldikçe öncelik tanımayı yeğledim. Bu nedenledir ki bazı olaylar anlatım tekniğine göre, ya öne geçti, ya da geride kaldı. Ama sanmıyorum ki okur, kitabı bitirdiğinde, gene de genel çizgileriyle Kıbrıs Olayı’nı, gelmişiyle geçmişiyle gözden geçirmiş olduğunu görecektir.

Okuyucu, olayın akışı içinde yer yer benim değişik tarihlerde yayınlanmış olan yorumlarımı da ilgili konuların yanında bulacaktır. Bu tür bir biçimleme belki bizdeki ilk denemelerden biridir. Umarım yadırganmaz…

Kıbrıs olayı bitmemiştir. Hala devam etmektedir. Bu nedenle olay anlatılırken araya girmiş olan yorumlar, bu sefer kitabın sonunda anlatım görevini çaresiz tek başlarına yüklenmiş olacaklardır. Kısacası istedim ki okur böylece olayın bugününe, bu yoldan erişebilsin. eğer başarılı olabildiysem, ne mutlu bana…

İçindekiler

Önsöz 5

Giriş 7

-Düşünceler – Uygarlık Zaferi Bizim  9

-Düşünceler – İlk Kurşun 13

-Sedat Simavi 17

-Yunanlıların İlk Hataları 27

-Düşünceler – Var Olmak Ya da Olmamak 28

-Yunanlıların İkinci Hataları 31

-Düşünceler – Barbar İle Uygar 32

-Kıbrıs’ı Nasıl Aldık ? 36

-Kıbrıs’ı İngilizlere Nasıl Verdik ? 40

-Düşünceler – Nüfus Dengesi 44

-Abdülhamit’in Telaşı 47

-İngiltere Kıbrıs’ı Yunanistan’a Teklif Ediyor 50

-Lozan 51

-Menderes Yunanistan’da 55

-Nato Ve Kıbrıs 61

-Bağdat Paktı 63

-Sedat Simavi – Köprülü Davası 67

-Rum – Ortodoks Patrikhanesi 75

-Düşünceler – Sağır Patrik 77

-Düşünceler – Dost Mu ? 80

-Kıbrıs Türktür Komitesi 83

-Kıbrıs Olayına Devlet Sahip Çıkıyor 88

-Atatürk Ve Kıbrıs 90

-Türklere Bir Parti Başkanı Lazımdı 95

-6 – 7 Eylül Olayı 102

-Suçum Kıbrıs Türktür Demekmiş ! 108

-Beyrut Ve Kıbrıs 116

-Londra Ve Zürih Anlaşmaları 119

-Düşünceler – Açıkhava Hapisanesi 122

-27 Mayıs 1980 126

-Tarihi Rapor 129

-Yassıada’da Tanık 135

-Johnson’un Mektubu 136

-İnönü’nün Cevabı 138

-Düşünceler – Üç Yıl Sonra 140

-Kıbrıs’a İlk Çıkarma Planı 143

-Düşünceler – Kıbrıs Yerinde 145

-Düşünceler – “Kıssa”dan “Hisse” 148

-Düşünceler – Kıbrıs Türk Hükümeti 151

-Düşünceler – Ulusal Politika 154

-Kıbrıs’ta Darbe 155

-Düşünceler – Niçin Gerekli 156

-Düşünceler – Kıskaç İçindeki Anadolumuz 158

-Düşünceler – Şimdi Sıra Türklere Geldi 160

-Düşünceler – Barış Götüren Ordumuz 163

-Ecevit Londra’da 164

-Düşünceler – Sohbet 165

-Düşünceler – Bu İş Burada Biter…168

-Düşünceler – Yunanlıyı Enosis’ten Türkiye Vaz Geçirir 172

-Düşünceler – Yunan’a Güven Olur Mu ? 174

-Düşünceler – Kıbrıs İçin Endişe… 176

-Düşünceler – Türklerin Dostları Sadece Türklerdir 178

-Düşünceler – Mavros’lar 181

-Düşünceler – Lübnan Ve Kıbrıs 183

-Düşünceler – İşte İspatı 185

-Düşünceler – İşte Sonuç 187

-Düşünceler – Batı Trakya 189