Rum Millî Muhafız ordusu, 15 Temmuz 1974’te Kıbrıs’ta darbe yaptı ve Nikos Sampson adında eli kanlı bir EOKA militanı cumhurbaşkanlığı makamına getirildi. Yunanistan’daki askeri cunta tarafından hazırlanan ve desteklenen bu darbenin amacı, adanın bu ülkeye ilhakı anlamına gelen Enosis’i gerçekleştirmek ve Kıbrıs Türk cemaatini ortadan kaldırmaktı.

Bu oldu bittiye karşı tepki göstermekte gecikmeyen Türkiye, Garanti Antlaşması’nın 4. maddesi uyarınca 20 Temmuz’da Kıbrıs’a müdahale hakkını kullandı. Türk ordusu Kıbrıs’a çıkama yaparak hem adanın Yunanistan’a bağlanmasına engel oldu, hem de Türk toplumunu Yunan-Rum ikilisinin gerçekleştireceği katliamdan kurtardı.

Türkiye’nin askeri müdahalesi sadece adadaki kanlı çatışmaları sona erdirmekle ve Sampson’a iktidarı bıraktırmakla kalmadı, aynı zamanda Atina’daki dikta rejiminin de sonunu hazırladı.

Böylece Kıbrıs’ta her iki cemaat için de barış ve huzur ortamı sağlanmış oldu.