Elinizdeki kitap bilindik öyküye, yani Osmanlı İmparatorluğu’nun zayıflamasıyla birlikte hâkimiyeti altındaki topraklarda yaşanan sarsıntılara daha geniş bir ölçekle bakmamızı sağlıyor. On sekizinci yüzyıldan bu yana zayıflayan İslam uygarlıkları karşısında güçlenen Avrupa emperyalizminin ilk rekabet alanı olarak öne çıkan Akdeniz, kitabın ana sahnesi. Yazarın diliyle bu Çalkantılı Deniz’deki aktörler de çeşitli etnik, dinsel, tarihi ve kültürel bağlamlarıyla Avrupa emperyalizminin yayılmacı politikalarıyla yüzleşecek Doğu Akdeniz, Afrika ve Ortadoğu halkları. Eserin literatüre en büyük katkısı da sadece devletler ve yöneticiler üzerinden değil halklar, kişiler, ekonomik, politik, etnik ve dini bağlar üzerinden de yaşanan gelişmeleri anlamlandırma çabasıdır. Üstelik bir dolu ayrıntıyı ve gelişmeyi Avrupa emperyalizmine dair makro bir çerçeve içinde sunar.

“Çalkantılı Deniz”, büyük ve kuvvetli bir uygarlığın yani Akdeniz İslam’ının ağır ağır Akdeniz’in kuzeyindeki toprakları işgal etmiş kavgacı devletlerin nüfuzu ve hâkimiyeti altına girme öyküsünü anlatır. Bu öyküyle, Avrupa emperyalizmi hakkında meydan okuyan bir görüşü de beraberinde sunmaktadır: On dokuzuncu yüzyılın başlarından yirminci yüzyılın başlarına dek emperyalizmin ve emperyalist güçler arası rekabetin tarihsel ve politik açıdan en önemli alanına tanıklık etmiş yer Sahra-altı Afrika, Asya veya Pasifik değil Akdeniz ve hinterlantıydı. Dolayısıyla sonraki genişleme ve paylaşma adımlarının ipuçları ve ilk adımları Akdeniz’de atıldı. Bu topraklarda yaşanan ve kitabın ayrıntılarıyla ele aldığı olaylar ve gelişmeler emperyalizmin işleyiş şekline ve uğradığı dönüşümlere de ışık tutar.

-Resimler 10

-Haritalar 11

-Terminoloji ve Transliterasyon Üzerine Bir Not 13

-Giriş 17

BİRİNCİ KISIM 1750 c. – 1815 c.

Bölüm 1: On Sekizinci Yüzyılda Akdeniz’in İslami ve Hristiyan Dünyaları 31

Bölüm 2: Osmanlıların “Ekonomik Zihniyeti”: Teknoloji, Yenilik, Sanayi ve Ticaret 53

Bölüm 3: Devlet, Toprak ve Vergilendirme: Osmanlı Sisteminin Mali Krizi 68

Bölüm 4: Akdeniz’in Geçidinde: Britanya ve Fas ‘İmparatorluğu’ 81

Bölüm 5: Osmanlı Naiplikleri ve Berberi Korsanlar 88

Bölüm 6: Ruslar Akdeniz’de 98

Bölüm 7: Osmanlı Mısır’ı: Dağılmaya Yüz Tutan İmparatorluk 111

Bölüm 8: İspanyol Felaketi, 1775 118

Bölüm 9: “Mısırlıları Kurtarmak”: Fransızların Cumhuriyetçi Emperyalizminin Kökenleri 125

Bölüm 10: Fransızlar Mısır’da: Askeri Zaferden Sömürgedeki İflasa 136

Bölüm 11: Britanya’nın ‘Açık Deniz İmparatorluğu’nun Sıkıntılı Başlangıç Dönemi 156

İKİNCİ KISIM 1815 c. – 1870 c.

Bölüm 12: Osmanlı Naiplikleri İçin Sonun Başlangıcı 173

Bölüm 13: II. Mahmud’un Çoklu Krizleri 195

Bölüm 14: Fransızların Cezayir’in İşgali ve Direncin Yükselişi, 1830-36 209

Bölüm 15: Sultanları Kurtarmak: Emperyalistler Arası Rekabetin Ortaya Çıkışı 234

Bölüm 16: Algerie Française 250

Bölüm 17: Emperyalistler Arası Rekabet: Vekalet Savaşı ve Gerçek Savaş 264

Bölüm 18: Fransızların Doğu Akdeniz’e İkinci Seferi 281

Bölüm 19: Sanayileşmiş ve Sanayileşmemiş 295

ÜÇÜNCÜ KISIM 1870 c. – 1895 c.

Bölüm 20: Rantiye Çağı 311

Bölüm 21: “Büyük Doğu Krizi”, 1875-1878 – 322

Bölüm 22: Tunus ve Mısır 1881-82: İcra Memurları Gelir 330

Bölüm 23: Fas “İmparatorluğu”nun Ağır Çekim Ölümü 354

DÖRDÜNCÜ KISIM 1895 C. – 1915 C.

Bölüm 24: Yeni Emperyalist Hizalanmalar, Sömürgeci Anlaşmalar, Yeni Emperyalistler 367

Bölüm 25: Kuzey Kıyılarında Emperyalizm: Avusturya-Macaristan ve Bosna-Hersek 386

Bölüm 26: Fransızlar ve İspanyollar Fas’ı Alıyor, 1909-1911 – 392

Bölüm 27: Unutulmuş Savaş: İtalya’nın Libya İstilası, 1911-1912 – 399

Bölüm 28: Beklenmedik Bir Direniş: Araplar ve Türkler Karşılık Veriyor 413

Bölüm 29: “Balkan Kartını Oynamak”: Emperyalizmden Dünya Savaşı’na 422

Bölüm 30: Dünya Savaşı’ndan Emperyalizme 438

EK A 444

EK B 446

EK C 451

EK D 452

-Teşekkürler 459

-Tanıtım Yazıları 461

-Kaynakça 463

-Dizin 485