Yazar: Ali Bozoğlu
İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi
325 Sayfa
ISBN: 978-605-137-674-5
Karton Kapak
2018
(görsel: denizticaretgazetesi.com, bilgi: .nadirkitap.com, docplayer.biz.tr)
Kitap Hakkında
Çocukluğum Beyoğlu’nda Aynalıçeşme’de geçti. (Aynalıçeşme Beyoğlu’nda bulunan İngiltere Başkonsolosluğu’nun tam arkasıdır.) Aynalıçeşme’den Haliç’e bakarken Haliç Tersanesi’nde bulunan gemiler belki de gördüğüm ilk gemilerdir. Gemiler hep dikkatimi çekmiştir. O koca kütle denizin ortasında nasıl duruyor, nasıl gidiyor diye. İlk gemiye ne zaman bindim, hatırlamıyorum. Akrabalarımızı ziyaret için Kadıköy’e giderken bindiğimiz her gemi beni çok heyecanlandırmıştır. Gemiye binerken yanmış yağ ile karışan buhar kokusu içime öyle sinmiştir ki hâlâ üzerimde durur.
Kasımpaşa Sururi İlkokulu, Kasımpaşa Piri Reis Orta Okulu ve Kasımpaşa Lisesi’nde okurken sınıf arkadaşlarımın büyük çoğunluğunun babaları Haliç, Camialtı ve Taşkızak Tersaneleri’nde çalışırlardı. Onların babalarından duyduğu olaylar hep dikkatimi çekmiştir. Zamanla gemileri tanımaya, onların tarihlerini okumaya başladım. Hele o gemilerin baca forsları en üstte ince bir siyah kuşak altında yine ince bir sarı kuşak, geniş beyaz kuşağın ortasında bulunan çift çıpa, alta üstekilerden biraz daha kalın sarı kuşak… Anlatamam bir gemi bacası bu kadar mı güzel olur? Onları seyretmek bile bir ömre değerdi.
Bir arkadaşım bana Denizcilik Bankası’nın hazırladığı baca forsundan oluşan bir anahtarlık hediye etmişti. Onunla yatar, onunla kalkardım. Uzun yıllar sonra bir arkadaşım rızam olmamasına rağmen o anahtarlığı benden aldığında yakınını kaybetmiş bir insanın duyduğu acıyı ve üzüntüyü hissettim. O acı ve üzüntü 26 Haziran 1980 tarihine kadar sürmüştü. Çünkü ben o tarihte artık Denizcilik Bankası T.A.O.’nın bir mensubu idim. Gemilere biniyor, kaptan köşküne çıkıyor, makine dairesini geziyordum. Mutluluktan adeta uçuyordum. Aradan yıllar geçti. Denizcilik Bankası T.A.O. önce Türkiye Denizcilik Kurumu, sonra Türkiye Denizcilik İşletmeleri adını almıştı. 2002 yılında Tarih ve Sanat Merkezi Müdür Yardımcılığı’na atandım. Genel Müdürlük binamızın altında bulunan Müze ile 1843 yılından bu yana çalışan insanların sicil dosyalarının da bulunduğu (sayısı 107 bin) genel arşiv bu müdürlüğe bağlı idi. Müdürüm Şükrü Yaman’ın emekliye ayrılması sonunda tek yetkili kalmıştım. Bir gün bir beyefendi geldi. Bir gemi hakkında bilgi, konu ile ilgili belgenin olup olmadığını sordu. Geminin resmi ile o gemi ile ilgili elimde ne belge varsa o beyefendi ile paylaştım. Beyefendi bundan oldukça memnun kalmıştı. Bana kartvizitini verdi. Kartvizitte Eser Tutel yazıyordu. Şirket-i Hayriye, Gemiler, Süvariler İskeleler ve Seyr-i Sefain Öncesi ve Sonrası kitaplarının yazarıydı. Bu kitapları adeta ezberlemiştim. Bu kitaplar sivil Türk Denizciliğini anlatan nadir kitaplardı. Eser Bey ile dost olduk. Bir ağabey kardeş gibi artık sık sık görüşüyorduk. Eser Bey ile denizciliğin haricinde ortak bir noktamız daha çıkmıştı. Onun da çocukluğu ve gençliği Beyoğlu’nda Balıkpazarı’nda (Balıkpazarı, Beyoğlu’ndaki İngiltere Başkonsolosluğu’nun yan tarafı) geçmişti.
Görüşmelerimiz aile düzeyine gelmiş, sık sık ailece ziyaretlerde bulunmuştuk. Denizcilikle ilgili olarak daha fazla bilgi toplamak istiyorduk. Kadıköy’de bulunan Denizcilik Fakültesi Mezunlar Vakfı Gündüz Aybey Denizcilik Merkezi’nde her Çarşamba günü emekli Kaptan ve Başmühendislerin toplandığını öğrendik. Her Çarşamba buraya gidip emekli denizcilerle muhabbet edip yeni bir şeyler öğreniyorduk. Eser Bey bunları makale haline getirip her Perşembe günü Dünya Gazetesi’nin Perşembe Rotası ekinde Güverte Sohbetleri adlı köşesinde yayınlıyordu. Bu vakfın iki ayda bir çıkardığı “Denizcilik” adlı dergiye yazı vermemiz istenmişti. Ben bu konuda bilgilerimin olduğunu ama bunları yazı haline getirmekte zorlandığımı, bu nedenle affımı isterken; Eser Bey “Tamam tamam Ali Bey yazar” demişti. Hiçbir anlam verememiştim. Dergi çıktı. Dergiye baktığım zaman bir yazının üstünde Ali Bozoğlu ve Eser Tutel yazıyordu. Bana “Bundan sonra yazıları sen yazacaksın” dedi. Yazılarım çıktıkça da Eser Bey çok mutlu oluyordu. Acı gerçek ortaya çıkmıştı. Eser Bey kanserdi, çok az ömrü kalmıştı. Bana “Seni bunun için yüreklendirdim. Benden sonra denizcilikle ilgili olarak Murat Koraltürk ve sen yazılara devam edeceksin” demişti. Murat Koraltürk ile beni tedavi gördüğü hastaneye çağırdı. Ziyaretine gittiğimiz zaman odada bulunan hanımına dönerek “Bak hanım, ben öldüğüm zaman senin uygun göreceğin bir zamanda çalışma odamda bulunan kitapları, belgeleri ve resimleri bu çocuklara vereceksin. Bu benim sana vasiyetimdir”” demişti. 19 Mart 2008 tarihinde kaybettiğimiz bu eşsiz insanı rahmet ve minnetle anıyorum.
Denizcilik tarihi konusunda yazı yazmamda bana yardımlarını esirgemeyen, yazdığım yazıların Denizcilik Dergisi’nde yayınlanmasını temin eden Kaptan Saim Oğuzülgen’e, Genel Yayın Yönetmeni Ceylan Atatunç’a, yazılarımı Denizhaber.com internet sitesinde yayınlayan Kaptan Cahit İstikbal ve Nermin İstikbal’e, Turkey SeaNews Dergisi’nden Fulya Tekin İstikbal’e, Deniz Mecmuası’ndan Burcu Aktaş’a, bana her konuda yardımlarını esirgemeyen Kayhan Çindemir’e, Yrd. Doç. Dr. Mural Koraltürk’e ve Milliyet Gazetesi’nden Gökhan Karakaş’a çok teşekkür ederim.
İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi’nin “Denizden Merhaba” dergisinde çıkan yazılarımın toplanıp bu kitabın basılmasını sağlayan İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Yusuf Öztürk’e, dergide yazı yazmamı talep eden ve yazılarımın toplanıp kitap haline gelmesine destek olan İMEAK DTO İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi ve Denizden Merhaba Dergisi’nin Genel Yayın Yönetmeni Kenan Yalavaç’a çok teşekkür ederim. İMEAK DTO İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Üyeleri’ne, Derginin Genel Yayın Koordinatörü Kaptan Murat Yılmazel’e ve Sinan Doğana, yayın kurulu üyelerine ayrı ayrı teşekkürlerimi sunarım.
Yorumlar
İlk Yorumu Ekle