İçindekiler
BİRİNCİ BÖLÜM – TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİNE TEMEL TEŞKİL EDEN KAVRAMLAR VE REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNE İLİŞKİN MEVZUATA GENEL BAKIŞ
I. REHİN HAKKI KAVRAMI 29
II. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ VE SİCİLİNİN “REHİN HAKKININ TEMEL ÖZELLİKLERİ” KAPSAMINDA İNCELENMESİ 32
A. Sınırlı Ayni Bir Hak Olması 32
2. Sınırlı Ayni Hak Özelliğinin “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Siciline” Yansıması 35
B. Güvence Oluşturması 37
2. Güvence Fonksiyonunun “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Siciline” Yansıması 38
C. Fer’i Bir Hak Olması 39
2. Fer’i Hak Özelliğinin “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Siciline” Yansıması 40
D. Borçlu Dışında Bir Üçüncü Kişinin Alacaklı Lehine Rehin Hakkı Kurabilmesi 41
2. Borçlu Dışında Bir Üçüncü Kişinin Alacaklı Lehine Rehin Hakkı Kurabilmesinin “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Sicili” Bakımından Değerlendirilmesi 42
E. Sınırlı Sayı İlkesine Tabi Olması 44
2. Sınırlı Sayı İlkesinin “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Siciline” Yansıması 44
F. Hak Düşürücü Sürenin ve Zamanaşımının İşlemezliği 46
2. Hak Düşürücü Sürenin ve Zamanaşımının İşlemezliği Bakımından “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Sicili” 46
III. TAŞINIR REHNİ KAVRAMI 47
IV. TAŞINIR REHNİ TÜRLERİ 48
A. TMK’de Düzenlenen Taşınır Rehni Türleri 50
B. Diğer Kanunlarda Düzenlenen Taşınır Rehni Türleri 51
V. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİNİN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ 55
VI. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ İLE İLGİLİ ULUSAL MEVZUATA GENEL BAKIŞ 58
A. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanununun Tarihsel Gelişimi 58
B. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’nun İntikal Hukuku Yönüyle Ele Alınması 64
C. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehnine İlişkin İkincil Mevzuat 66
VII. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ KANUNUNUN İSİMLENDİRMESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 67
VIII. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİNE İLİŞKİN ULUSLARARASI MEVZUAT 70
C. UNCITRAL’in Kuruluşu ve Kapsamı 75
D. UNCITRAL Tarafından Yapılan Yasal Düzenlemeler ve Yasal Düzenlemelerin Ticari İşlemlerde Taşınır Rehnine Etkileri 77
1. UNCITRAL Yasama Kılavuzu ve Sicil İlişkisi 77
b. Kılavuzun Olumlu ve Olumsuz Yönlerinin Değerlendirilmesi 79
2. UNCITRAL Model Kanun (UNCITRAL Model Law on Secured Transactions) 80
a. Model Kanun ile “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Sicili” İlişkisi 80
b. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Açısından Model Kanunun Tercih Edilmesinde Etkili Faktörler 82
4. UNCITRAL Yasama Kılavuzu ve UNCITRAL Model Kanun İlişkisi 84
5. UNCITRAL Teminatlı İşlemler Hakkında Model Kanunun Kapsamı ve Ulusal Mevzuata Yansıması 86
IX. TAŞINIR VARLIKLAR ÜZERİNDE REHİN TESİSİNDE SİCİLE DUYULAN GEREKSİNİM 87
X. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNİN SİSTEMDEKİ YERİ VE ÖNEMİ 89
XI. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNE İLİŞKİN BAZI TESPİT VE ÖNERİLER 90
İKİNCİ BÖLÜM – MADDİ REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİ HUKUKU
I. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNİN MADDİ AÇIDAN İNCELENMESİ 99
II. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNİN ÖZELLİKLERİ 101
A. Resmi Bir Sicil Olması 101
B. Merkezi ve Elektronik Bir Sicil Olması 102
C. TİTRK’ye Göre Tesis Edilecek Rehinlere Yönelik İşlemlerin Yapılması ve Aleniyetin Rehin Hakkına İlişkin İşlemlerle Sınırlı Olması 104
D. Kendi Özel Siciline Tescili Zorunlu Olanlar Dışındaki Taşınır Varlıkların Rehne Konu Olması 104
III. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNİN İLKELER YÖNÜNDEN ELE ALINMASI 105
B. Aleniyet (Kamuya Açıklık) İlkesi 106
2. Aleniyeti Sağlayan Sistemler ve Rehinli Taşınır Sicilinin Sistemler Arasındaki Yeri 108
a. Aleniyeti Sağlayan Sistemler 108
b. Rehinli Taşınır Sicilinin Aleniyeti Sağlayan Sistemler Arasındaki Yeri 109
3. Aleniyet Türlerinin Rehinli Taşınır Sicili Kapsamında Ele Alınması 109
4. Rehinli Taşınır Sicilinde Aleniyetin Gerekliliği ve Uygulanabilirliği Sorunu 111
5. Aleniyetin Sicile İlişkin Mevzuattaki Yeri 112
6. Aleniyetin Hak Karinesine Etkisi 113
a. Sicilin Aleniyetinin Tescile Etkisinin Değerlendirilmesi 115
b. Belge ve Örnek Talebi Karşısında Sicilin Aleniyeti 115
c. Sorgulama İşlemleri Karşısında Sicilin Aleniyeti 116
d. Sicil Hizmetlerinden Faydalanılmasında Menfaat/İlgi Kavramının Yeri 117
e. Sicilin Aleniyetinin Kişisel Verilerin Korunması Bakımından Ele Alınması 119
8. Aleniyet İlkesinin Rehinli Taşınır Sicilinde Uygulanabilirliğinin Değerlendirilmesi 121
9. Aleniyet İlkesinin Diğer Sicillerdeki Benzer ve Farklı Yönler Bakımından Ele Alınması ve Sicil ile Karşılaştırılması 124
b. Tapu Sicili ve Elektronik Tapu Sicili Açısından İncelenmesi 126
c. Ticaret Sicili Açısından İncelenmesi 132
d. Trafik Sicili Açısından İncelenmesi 135
e. Gemi Sicili ve Uçak Sicili Açısından İncelenmesi 138
f. Hayvan Rehni Sicili Açısından İncelenmesi 140
g. Maden Sicili Açısından İncelenmesi 141
h. Kişisel Durum Sicili Açısından İncelenmesi 142
C. Güvenin Korunması İlkesi 143
2. Rehinli Taşınır Sicilinde “Güvenin Korunması İlkesinin Geçerli Olup Olmadığı” Sorunsalı 143
3. Güvenin Korunması İlkesinin Rehinli Taşınır Siciline Yansımasındaki Yasal Yaklaşımın Olası Nedenleri 144
4. Sicile Güvenin Korunması İlkesinin Diğer Sicillerdeki Benzer ve Farklı Yönler Bakımından Ele Alınması ve Sicil ile Karşılaştırılması 146
b. Tapu Sicili ve Elektronik Tapu Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi 147
c. Ticaret Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi 149
d. Trafik Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi 149
e. Gemi ve Uçak Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi 151
f. Hayvan Rehni Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi 153
g. Maden Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi 153
h. Kişisel Durum Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi 154
5. Bir Sorunsal Olarak Sicilin İyiniyeti Koruyucu Etkisi 154
b. Rehinli Taşınır Sicilinde İyiniyetin Koruyucu Etkisinin Düzenlenme Biçimi 155
c. Taşınırın Rehinli Olduğunu “Bilmeyen veya Bilmesi Gerekmeyen İyiniyetli Üçüncü Kişi” İbaresinin Değerlendirilmesi 155
d. “Taşınırın Rehinli Olduğunu Bilmeyen veya Bilmesi Gerekmeyen İyiniyetli Üçüncü Kişinin İyiniyetinin Korunacağı” Hükmünün Mevzuata Eklenmesi Amacının Değerlendirilmesi 158
a. Tescil Türlerinin Rehinli Taşınır Sicili Kapsamında Ele Alınması 161
3. “Tescil İlkesi” ile “Aleniyet ve Güvenin Korunması İlkeleri” Arasındaki İlişki 163
4. Tescil İlkesinin Diğer Sicillerdeki Benzer ve Farklı Yönler Bakımından Ele Alınması ve Rehinli Taşınır Sicili ile Karşılaştırılması 164
b. Tapu Sicili Açısından Tescil İlkesinin İncelenmesi 164
c. Ticaret Sicili Açısından Tescil İlkesinin İncelenmesi 167
d. Trafik Sicili Açısından Tescil İlkesinin İncelenmesi 170
e. Gemi ve Uçak Sicili Açısından Tescil İlkesinin İncelenmesi 172
f. Hayvan Rehni Sicili Açısından Tescil İlkesinin İncelenmesi 174
g. Maden Sicili Açısından Tescil İlkesinin İncelenmesi 174
E. Sebebe Bağlılık İlkesi 176
2. Rehinli Taşınır Sicilinin Sebebe Bağlılık İlkesine Yaklaşımı ve Sebebe Bağlılık İlkesinin Sicilde Geçerli Bir İlke Olup Olmadığının Değerlendirilmesi 177
3. Rehinli Taşınır Sicilinde Sebebe Bağlılık İlkesinin Varlığına Dayanak Teşkil Edebilecek Hususlar 177
a. Rehin Sözleşmesinin Varlığı 177
b. Tescile Tabi Hususların Doğrulayıcı Belgelere Dayanması Gerekliliği 178
4. “Kendi Mevzuatları Gereği Özel Sicillerine Tescilleri Gerekli Varlıkların Rehinli Taşınır Siciline Tescil Edilmesi Durumunun” Rehin Hakkına Etkisinin Sebebe Bağlılık İlkesi Kapsamında İncelenmesi 178
5. Sebebe Bağlılık İlkesinin Diğer Sicillerdeki Benzer ve Farklı Yönler Bakımından Ele Alınması ve Sicil ile Karşılaştırılması 179
b. Tapu Sicili Açısından Sebebe Bağlılık İlkesinin İncelenmesi 179
c. Trafik Sicili Açısından Sebebe Bağlılık İlkesinin İncelenmesi 180
d. Gemi ve Uçak Sicili Açısından Sebebe Bağlılık İlkesinin İncelenmesi 180
e. Hayvan Rehni Sicili Açısından Sebebe Bağlılık İlkesinin İncelenmesi 181
f. Maden Sicili Açısından Sebebe Bağlılık İlkesinin İncelenmesi 182
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM – ŞEKLİ REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİ HUKUKU
I. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNİN ŞEKLİ AÇIDAN İNCELENMESİ 183
A. Sicil Teşkilatının Yapısı 184
B. Sicil Birimi ve Görevlileri 184
C. Sicil Biriminin Yönetimi 186
D. Sicilin Gözetim ve Denetimi 188
III. SİCİL HİZMETLERİ VE SİCİL KAPSAMINDA YAPILABİLECEK İŞLEMLER 188
IV. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİNİN TESİSİ 191
A. Taşınır Rehni Sözleşmesi 191
1. Sözleşmenin Tanımı 191
2. Sözleşmenin Tarafları 191
3. Sözleşmenin İçeriği 193
4. Sözleşmenin Konusu 195
a. Sözleşmeye Konu Olabilecek Varlıkların “Belirlilik İlkesi” Çerçevesinde Değerlendirilmesi 206
aa. Teminat Altına Alınan Alacağın Belirli Olması 207
bb. Rehin Konusu Açısından Belirlilik 210
c. Sözleşmeye Konu Olabilecek Varlıkların “Bölünmezlik İlkesi” Çerçevesinde İncelenmesi 218
b. Sözleşmenin Şekil Şartları 224
c. Ek Şekli Zorunlulukların Sözleşmeye Etkisi 226
d. Sözleşmeye İlişkin Bazı Özel Durumlar 227
6. Sözleşmenin Hukuki Niteliği 228
B. Sözleşmenin Tescili 230
1. Tescil Talebi ve Tescil Talebinin Hukuki Niteliği 231
a. Kural: Talep Üzerine Tescil 233
b. Mahkeme Kararına Dayalı Tescil ve Yasal Rehne Yönelik Değerlendirmeler 233
2. Tescil Talebinin Süresi 236
3. Tescil Talebinde Bulunması Gereken Hususlar 236
4. Tescil Talebinin İncelenmesi ve Tescil 237
5. Tescil Talebinin Reddi 239
C. Rehin Hakkının Sırası 240
2. Ticari işlemlerde Taşınır Rehninde Sıra Sistemi ve Özellikle “Öncelik İlkesi” Kapsamında İncelenmesi 242
3. Aynı Varlık Üzerinde TİTRK ve Diğer Mevzuatlar Uyarınca Kurulan Rehin Hakları Arasında Sıra İlişkisi ve Sıraya İlişkin Bazı Özel Durumlar 245
D. Sözleşmenin Değişikliği 248
E. Rehne Konu Taşınır Varlığın Devri 249
1. Rehinli Taşınır Varlığın Devrini Talep Hakkının “Lex Commissoria” Kapsamında Değerlendirilmesi 251
F. Rehin Hakkının Devri 254
G. Sözleşmenin Terkini 255
B. Sorgulama Hizmetinin Kapsamı 259
C. TARES’in Sorgulama Usulü 260
VI. SİCİL İŞLEMLERİNDEN DOĞAN SORUMLULUK 261
A. Rehin Veren ve/veya Rehin Alanın Sorumluluğu 261
1. Rehin Veren ve/veya Rehin Alanın Hukuki Sorumluluğu 261
2. Rehin Veren ve/veya Rehin Alanın Cezai Sorumluluğu 262
B. Devletin Sorumluluğu 263
C. Sicil Yetkilisinin Sorumluluğu 265
2. Sicil Yetkilisi Sorumluluğunun Noterlik Kanunu Kapsamında İncelenmesi 266
3. Noterlerin Hukuki Sorumluluklarının Şartları 267
a. Hukuka Aykırı Fiil 267
c. Nedensellik (İlliyet) bağı 268
4. Sicil Yetkilisinin Yardımcılarının Fiillerinden Sorumluluğu 270
5. Sorumluluğun Sonuçları 270
6. Hukuki Sorumluluk Fonu 270
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM – REHNİ TAŞINIR SİCİLİ VE SİCİLLER ARASI İLİŞKİ
I. SİCİLİN ELEKTRONİK OLMA ÖZELLİĞİNİN “İHTİYAÇ” BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 273
II. SİCİLİN ELEKTRONİK OLMA ÖZELLİĞİNİN OLUMLU VE OLUMSUZ YÖNLERİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ 274
A. Sicilin Olumlu Yönleri ile Ele Alınması 274
B. Sicilin Olumsuz Yönleri ile Ele Alınması 275
III. REHİN TESİSİ İÇİN ÖZEL SİCİLLERİNE TESCİLİ GEREKLİ OLAN TAŞINIR VARLIKLARIN REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 278
B. Motorlu Taşıt Rehni ve Motorlu Taşıt Rehninde İlgili Sicil 279
1. Motorlu Taşıt Rehninin Türk Medeni Kanunu’ndaki Düzenlenme Biçimi 279
2. Motorlu Taşıt Rehni ve Sicili İlişkisi 280
3. İş Makinesi Rehni ve Sicili İlişkisi 282
4. Motorlu Taşıtların İlgili Sicilleri ve Rehinli Taşınır Sicili İlişkisinin Değerlendirilmesi 283
5. Taşıt Sicil ve Tescil Sistemi (ARTES)’nin Özel Olarak Değerlendirilmesi ve Rehinli Taşınır Sicili ile Benzerlik ve Farklılıklarının Ele Alınması 284
C. Hayvan Rehni ve Hayvan Rehninde İlgili Sicil 286
1. Hayvan Rehninin Türk Medeni Kanunu’ndaki Düzenlenme Şekli 286
2. Hayvan Rehni ve Sicili İlişkisi 287
3. Hayvan Rehninin İlgili Sicili ve Rehinli Taşınır Sicili İlişkisinin Değerlendirilmesi 289
D. Gemi Rehni ve Gemi Rehninde İlgili Sicil 290
1. Gemi Rehninin Türk Medeni Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’nda Düzenlenme Şekli 290
2. Gemi Rehni ve İlgili Sicili 290
3. Gemi Rehninde İlgili Sicil ve Rehinli Taşınır Sicili İlişkisinin Değerlendirilmesi 292
E. Hava Aracı Rehni ve Hava Aracında İlgili Sicil 293
1. Hava Aracı Rehninin Türk Medeni Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’nda Düzenlenme Şekli 293
2. Hava Aracı Rehni ve İlgili Sicili 293
3. Hava Aracı İpoteğinde İlgili Sicil ve Rehinli Taşınır Sicili İlişkisinin Değerlendirilmesi 295
F. Maden İşletme Hakkı ve Maden Cevheri Rehni ile Maden İşletme Hakkı ve Maden Cevheri Rehninde İlgili Sicil 295
1. Maden İşletme Hakkı ile Maden Cevheri Rehninin Kanunda Düzenlenme Şekli 295
2. Maden İşletme Hakkı ile Maden Cevheri Rehni ve İlgili Sicili 296
3. Maden İşletme Hakkı ile Maden Cevheri Rehninin İlgili Sicili ve Rehinli Taşınır Sicili İlişkisinin Değerlendirilmesi 297
IV. İLGİLİ BİR SİCİLİ OLMAKLA BİRLİKTE REHİN İÇİN ÖZEL SİCİLLERİNE TESCİLİ GEREKMEYEN TAŞINIR VARLIKLARIN REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ 298
V. TİCARİ İŞLETMENİN TÜMÜ ÜZERİNDE REHİN KURULMASI DURUMUNDA REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİ VE DİĞER SİCİLLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 304
A. Ticari İşletmenin Tümü Üzerinde Rehin Kurulabilmesinin Şartları 304
B. Ticari İşletmenin Rehninin “Rehinli Taşınır Sicili ve Ticaret Sicili İlişkisine Yansıyan Yönü” ile Değerlendirilmesi 308
C. Ticari İşletme Rehninde “Rehinli Taşınır Sicili ve Özel Sicile Tabi Varlıkların Sicilleri” Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi 310
D. Rehin Kurulmasının Özel Sicile Kayda Tabi Olduğu Varlıklar ile Rehinli Taşınır Sicili Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi
311
VI. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİ VE ELEKTRONİK GÜVENLİK İLİŞKİSİ 312
VII. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ BAKIMINDAN VERİ PAYLAŞIMI 315
A. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Bakımından Veri Paylaşımının Çeşitli Yönleriyle Ele Alınması ve Veri Paylaşımının Mevzuattaki Yeri 315
B. Rehinli Taşınır Sicili İşlemlerinde İlgili Kişiler Tarafından Yapılan Veri Girişi 317
C. Rehinli Taşınır Sicili İşlemlerinde İlgili Kişilerce Yapılan Veri Sorgulama 317
D. Rehinli Taşınır Sicili ve Diğer İlgili Siciller Arası Veri Paylaşımı 318
E. Sicil İşlemlerinde Veri Paylaşımı İhlali Halinde Hukuki Sorumluluk 319
F. Rehinli Taşınır Sicili’nin Diğer Sicillerle Entegrasyonu 320
VIII. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ SİCİLİNİN İŞLERLİĞİ VE VERİ PAYLAŞIMINA İLİŞKİN ÖNERİLER 321
Yorumlar
İlk Yorumu Ekle