Çalışmamızın amacı gemi inşa sözleşmesinin kurulmasının ve sözleşme taraflarının borçlarının incelenmesidir. Çalışmamızda esas alınan ticari gemilerin inşası olup, gemi inşası terimini kullandığımızda kastettiğimiz ticari gemilerin inşasıdır.

Dünya ticaretinin büyük çoğunluğunun gemiler aracılığı ve sayesinde gerçekleştirildiği bilinmektedir. Ham maddeler, cevherler, yarı mamul ve mamul ürünlerin dünyanın bir ucundan öbür ucuna taşınmasının yükünü büyük oranda gemiler üstlenmektedir.Gemiler kompleks eşyalar olup, inşasında birçok yan sanayi ile birlikte ülke ekonomilerine büyük katkı yapmaktadır. Devletler tarafından gemi sanayinin gelişmesi teşvik edilmekte ve özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde, işsizliğe çare olabilecek bir sanayi kolu olarak öne çıkmaktadır.

Türk ekonomisine katkısı büyük olan gemi inşa işinin niteliği gereği hukuki uyuşmazlıklara yol açması mümkündür. Özellikle ayıp ve geç teslim nedeni ile uyuşmazlıkların ortaya çıkması, geminin değeri de hesaba katıldığında kuvvetle muhtemeldir. Ayrıca geminin finansmanı,ipotek ve hasar ile ilgili konular da pek önemlidir. Diğer yandan yüklenicinin özen borcu, işe zamanında başlama ve devam etme gibi önemli yan borçları da hukuki uyuşmazlıklar çıkarabilmektedir.Hukuki uyuşmazlıkların ortaya çıkabilme ihtimalinin yüksekliğine rağmen, gemi inşa sözleşmesine dair yayınlanmış Yargıtay kararlarının sayısı pek azdır. Oysa İngiliz mahkeme kararları bu sözleşme alanında oldukça zengindir.Bu nedenle de çalışmamızda önemli İngiliz mahkeme kararlarına da yer verilmiştir.

Çalışmamız her nekadar Türk Hukuku eksenli olsa da, gemi inşa sözleşmesinin sıklıkla yabancı unsurlu olması bizi karşılaştırmalı hukukta ve özellikle İngiliz Hukuku’nda da gemi inşa sözleşmesini incelemeye sevk etmiştir. Bu nedenle ulaşabildiğimiz önemli İngiliz Hukuku’na göre yazılmış dokümanlar da çalışmamıza konu edilmiştir. Gemi inşa sözleşmesi hukukunda İngiliz Hukuku ve İngiliz Yüksek Mahkeme kararlarının önemli olduğunu belirtmeliyiz. Çalışmamızın konusu olan gemi inşa sözleşmeleri uygulamada standart formlara dayanıyor olduğundan, çalışmamız boyunca dünyada en sıklıkla uygulanan  formlar Türk Hukuku ile karşılaştırma ve örnekseme yapabilmek amacıyla incelenmiş, bununla birlikte esas önem Japon SAJ formuna verilmiştir.

Geminin inşasının teknik yönü tamamen mühendislik bilimine ait olup konumuz dışındadır.Diğer yandan gemi tamir,bakım,söküm ve geri dönüşümü ile başka bir gemiye dönüştürülmesi işleri de konumuz kapsamına dahil değildir. Çalışmamızın odak noktası gemilerin inşasıdır.Çalışmamızda gemi inşa sözleşmenin kurulması ve sözleşmeden doğan tarafların borçları incelenmiştir.Bu nedenle de çalışmamız iki ana bölüm olarak gemi inşa sözleşmesinin kurulması ve gemi inşa sözleşmesinde tarafların borçlarının incelenmesi şeklinde olmuştur.

Çalışmamızın birinci bölümünde öncelikle gemi inşa sözleşmesinin tanımı yapılarak, sözleşmenin tarafları, ekleri ve sözleşme dışı üçüncü kişileri tanıtılmıştır. Sonra sırayla gemi inşa sanayi, gemi ve inşa halindeki gemi ile  hukuki nitelikleri incelenmiştir. Hemen akabinde gemi inşa sözleşmesinin hukuki niteliği, sözleşmeye uygulanacak hukuk ve sözleşmenin kurulma halleri incelenmiştir. İkinci bölüm tarafların borçları olarak ikiye ayrılmıştır. Öncelikle yüklenicinin sözleşmeden doğan borçları, sonra iş sahibinin sözleşmeden doğan borçları incelenmiştir. Tarafların borçları incelenirken tipik borçlar özel hukuku kitaplarındaki başlıklara göre inceleme yanında, gemi inşa sözleşmesine özel, örneğin deniz denemesi borcu gibi konularda incelenmiştir.Bunların yanında önemi nedeni ile gemi inşa finasmanı da incelenmiştir. Çalışmamızda gemi inşa sözleşmesinin sona erme hali altında ayrı bir başlık açılmamasına rağmen bu konu ikinci bölümde yeri geldikçe incelenmiştir

Bağlantı:

http://www.vedatkitapcilik.com/gemi-insa-sozlesmesinin-kurulmasi-ve-taraflarin-borclari-u-10049.html