Arktika Bölgesi giderek daha ulaşılabilir hale gelmektedir. Soğuk Savaş yıllarında Bölge’ye atfedilen ‘öğrenilmiş değersizlik’ zaman içinde değişmiş, askerileşmenin yerini kaynakların ekonomik potansiyeli almıştır. Yaşanan bu değişim, ‘Kutup Çağı’ kavramı ile vücut bulmuştur.

Uluslararası politikada iki kutupluluğun ortadan kalkmasından sonra geçen çeyrek yüzyıl içinde “Yeni Alanlar” ortaya çıkmış “Yeni Bakış” açıları dillendirilmeye başlanmıştır. Buradaki itici güç çevresel değişiklik, küresel ısınma ve buz kitlelerinin ayrışma sonucu doğal zenginliklere kolayca ve daha ucuz bir şekilde ulaşmaya dayanmaktadır. Bu arada iklim değişikliğine bağlı olarak buzul dağlarının artan bir hızla erimeleri sonucu alışılagelen  buzlarla kaplı Arktika manzaralarını ortadan kaldırmakta, yerli halkların geleneksel yaşam koşullarını kökünden değiştirmektedir. Küreselleşmenin de Bölge’ye girmesiyle devasa ölçekli trans holdinglerin kaynaklara ulaşım mücadelesi ve bu kaynakları sömürme rekabeti artarak sürmektedir. Ekosistemin bozulması ve orman arazilerinin küresel düzeyde  azalmasından sonra  Arktika’da uzun yıllardır gözlemlenen iklimsel kriz, günümüzde uluslararası toplumun mevcut krizleri arasında en etkili boyuta ulaşmıştır.

İçindekiler:

-Tablolar Listesi iv

-Şekiller Listesi iv

-Levhalar Dizini iv

-Grafikler Listesi iv

-Kısaltmalar Dizini iv

-Sunuş xi

ÖNSÖZ YERİNE: YÜKSEK KUZEY’E GENEL BİR BAKIŞ – Harun Gümrükçü 1

1 Sorunun Ortaya Konuşu 3

2 Avrupa Birliği ve Arktika Politikası’ndaki Değişimler 8

3 Değişen Paradigmalar ve ‘Kutup Çağı’ Söylemi 11

4 ‘Bölge Çalışmaları’nın Parçası olarak Kutup Çalışmaları – Area Studies 14

5 Arktika Bölgesi’nde İhtilaflar 19

5.1 Kaynakların Kullanımına Dönük İhtilaflar 19

6 Küresel Değişim ve Arktika Bölgesi 21

7 Sonuç Yerine Farklı Bir Değerlendirme 25

ARKTİKA VE ANTARKTİKA BÖLGELERİ ARASINDAKİ BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR- Demet Tunçeri 30

1 Arktika ve Antarktika Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar 31

2 Sonuç 35

POLİTİK – EKONOMİK BAKIŞ 39

ARKTİKA’DA BÖLGESEL GÜVENLİK – İbrahim Hasanoğlu ve Selçuk Demirkılınç 41

1 Sunuş 42

2 Arktika Bölgesi’nin Askerileştirilme Dönemi (1940-1991) 44

3 İşbirliği Dönemi (1991-2007) 45

4 Krizler, Stratejiler ve Doktrinler Dönemi (2007 ve Sonrası) 49

5 Arktika Bölgesi’nin Geleceği Üzerine 53

6 Sonuç 58

A5 ÜLKE EKONOMİLERİ İÇİN ARKTİKA BÖLGESİ’NİN ÖNEMİ – Tamer İlbuğa 67

1 Giriş 68

2 Arktika Bölgesi’nin Ekonomik Potansiyeli 70

2.1 Grönland/Danimarka 71

2.2 Rusya Federasyonu 73

2.3. Norveç 77

2.4. Kanada 80

2.5 Amerika Birleşik Devletleri 82

3 Sonuç 85

HUKUKSAL BAKIŞ 91

ARKTİKA BÖLGESİ’NDEKİ DENİZ YETKİ ALANLARINDAKİ ÇATIŞMALARA GENEL BAKIŞ – Aybüke İnan Şimşek 93

1 Giriş 94

1.1 Kavramların Açıklanması 95

1.2 Arktika Okyanusu’nun Tanımı ve Bölge Kaynakları 97

2 Arktika Okyanusu Üzerinde Var Olan Çatışmalar 99

2.1 Kıta Sahanlığı ve Münhasır Ekonomik Bölge Çatışmaları 99

2.1.1 Bering Denizi’nin Statüsü 100

2.1.2 Beaufort Denizi’nin Statüsü 101

2.1.3 Barents Denizi’nin Statüsü 101

2.1.4 Lomonosov Sırtı Üzerindeki Çatışma 102

2.1.5 Alpha-Mendeleyev Sırtı Üzerindeki Çatışma 104

2.2 Geçitler ve Boğazlar Üzerindeki Çatışmalar 105

2.2.1 Kuzeybatı Geçidi Üzerindeki Çatışma 105

2.2.2 Kuzeydoğu Geçidi (Kuzey Deniz Rotası) Üzerindeki Çatışma 106

2.2.3 Bering Boğazı Üzerindeki Çatışma 107

2.3 Kara Parçaları Üzerindeki Çatışmalar 108

2.3.1 Svalbard’ın Statüsü ile İlgili Çatışma 109

2.3.2 Hans Adası Üzerindeki Çatışma 109

3 Sonuç Yerine: Çatışmanın Çözümü Noktasında Değerlendirmeler 110

THE ROLE OF NON-ARCTIC PARTIES IN ADDRESSING “COMMON” ARCTIC CHAL THE EXAMPLES OF THE EU AND GERMANY – Henning Jessen 119

1 The EU and the Arctic 120

1.1 International Promotion of Environmental Legal Principles by the EU 121

1.1.1 The Context of Protecting the Marine Environment 122

1.1.2 The EU’s “Marine Strategy Framework Directive” 124

1.1.3 Summary 125

1.2 Developing an Arctic Policy: The Evolution of an EU Strategy 125

1.2.1 EU Council Conclusions of 2009 and 2014 126

1.2.2 Joint Communications by EU Institutions in 2008 and 2012 126

1.2.3 Resolutions of the European Parliament in 2011 and 2014 127

1.2.4 “Arctic Relevance” of EU Secondary Legislation? 128

1.2.5 Summary 130

2 Germany and the Arctic 130

3 Conclusions and Outlook 132

ÇEVRESEL BAKIŞ 39

ARKTİKA’DAKİ DENİZ BUZU GÖZLEMLER, DEĞİŞİMLER VE ÇIKARIMLAR – Stefan Kern ve Burcu Özsoy Çiçek Çeviren: Güneş Ersoy 139

1 Giriş 140

2 Terminoloji ve Fizik 140

3 Gelişim Aşamaları 141

4 Oluşum ve Deniz Buzu Yapısı 147

5 Kar 149

6 Deformasyon 149

7 Erime 150

8 Deniz Buzu Oluşum Alanları: 152

9 Sonuç 154

KUTUPLARDAKİ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN BÖLGESEL VE KÜRESEL ETKİLERİ – Ceren Uysal Oğuz ve Güneş Ersoy 157

1 Giriş 158

2 Küresel Isınma, İklim Değişikliği ve ‘İnsan Etkisi’ 159

3 Buzulların Erimesi 160

4 Kutuplardaki İklim Değişikliğinin Bölgesel Etkileri 161

5 Kutuplardaki İklim Değişikliğinin Küresel Etkileri 163

6 Kutuplardaki İklim Değişikliğine Farklı Bir Bakış 165

7 Sonuç 166

-DİZİN 171