ÖNSÖZ

Balık dendiğinde aklımıza gelen düşüncelerden biri, belki de başlıcası, tüketilen bir gıda olduğudur. Balık ve sofra çoğu kez birlikte anılan iki sözcüktür! İnsanlık tarihinin başından bu yana insanoğlunun beslenmesindeki en önemli gıda türlerinden biri de hiç kuşkusuz balıktır. Sofraların vazgeçilmezlerinden olan balığın üremesi, gelişimi, avlanması, insanlarla olan ilişkisi ise genelde ya ansiklopedilerde ya gazete ve televizyonlarda ya da belgesellerde karşımıza çıkar. “Antik Çağ’da Balık, Balıkçılık ve Balık Hikâyeleri” temalı bu sergi, balığın bir gıda olarak tüketilmesinin ötesindeki hikâyeyi de bizlere sunuyor. Bu hikâye bazen ilginç, bazen eğlenceli, bazen de oldukça acıklı… Özellikle yunuslar, uygarlık tarihinin çok eski zamanlarından bu yana avlanan deniz memelileridir. Ve ne yazık ki çok yakın bir zamana, 1960’lı 70’li yıllara kadar serbestçe avlanılabiliyorlardı. O yıllardan itibaren uluslararası anlaşmalar bu “katliama” bir ölçüde dur dese de bu sevimli dostlarımız hâlâ kendi yaşam alanlarında tehdit altında.

Sergi, yunus avı ekseninde değil kuşkusuz… Ama yine de yunuslar özelinde denizlere ve deniz canlılarına dikkati çekmeyi, bu konuda bir farkındalık yaratmayı da hedeflemiyor değil. Antik Çağ’da balıkların nasıl avlandığı, nasıl tüketildiği, insanlarla kurdukları dostlukları, geleceğe dair kehanetleri ve aslında insan hayatının ne kadar içinde olduğunun hikâyesi sergide kısa yazılarla anlatılıyor. Bu öyle bir hikâye ki suların derinliklerinde olup bitenleri ilginç, eğlenceli bir şekilde okurken, bizleri de düşündürtüyor… İnsanların ve kuşların göçlerini hep duymuşuzdur. Şimdi balıkların da göçlerine kulak vermenin zamanı. Akdeniz’den boğazlar yoluyla Karadeniz’e ve oradan gerisin geriye Akdeniz’e olan yolculukları (anavaşya-katavaşya) hikâyelerindeki rolleri için de ipuçları veriyor…

Bu vesileyle, serginin oluşumunda aktif rol alan AKMED çalışanlarına, sergi tasarımını gerçekleştirenlere sonsuz teşekkürlerimi sunmak isterim. Umarım sizler de sergimizi ziyaretten ve bu sergi kataloğundan keyif alırsınız!

Oğuz Tekin – Antalya

-ÖNSÖZ 8

-GİRİŞ 10

-DENİZ KABUKLULARI FOSİLLERİ 14

-İKİ DENİZ ARASINDA: MEZOPOTAMYA 18

-NİL’İN ARMAĞANI: MISIR 22

-MİNOS VE MİKEN UYGARLIKLARI 26

-ESKİ YUNAN VE ROMA DÜNYASINDA BALIK AVI 30

-GIDA OLARAK BALIK TÜKETİMİ 34

-BALIK VE KEHANET 38

-POSEIDON’UN ZAFER ALAYI 42

-İSTANBUL BOĞAZI VE BYZANTION 46

-PALAMUT BALIKLARI VE ALTIN BOYNUZ 50

-SİKKELER VE BALIKLAR 54

-TON BALIĞI 58

-YUNUSLARIN DOSTLUĞU 62

-MÜREN BALIĞI İÇİN GÖZYAŞI 66

-DEV MİDYELER 70

-KRAL SALYANGOZ 74