“ia orana” derken

İlkbaharda bir gün Bodrum Yalıkavak‘tan birisi beni telefonla aradı. Resim hocası olan ağabeyi Birol Kutadgu, Garanti Bankası‘nın eski genel müdürü Akın Öngör‘le beraber o günlerde büyük bir yelkenli yatla Pasifik‘te yol alıyorlarmış, bana yolladıkları selamlarını iletti.

Her Türk insanının küçük veya büyük bir yelkenli ile engin okyanuslara açıldığını duymak bana sonsuz bir mutluluk, heyecan verir. Nitekim ondan kendilerine hayırlı yolculuk temennilerimi iletmesini rica ettim.

Aradan aylar geçti, sonbaharda önce Birol, sonra Akın Beyler aradı. Tahiti‘den dönmüşler, bir kitap hazırlıyorlarmış.

Yılın son günlerinde bir akşam Bodrum‘da Akın Öngör‘le beraber olduk, kendi ağzından seyahati ve hayat hikayesini dinledik. O da talebelik yıllarında bizim Kısmet‘le yaptığımız dünya seyahatinin anılarını Hürriyet Gazetesinde merakla izlemiş, birçok genç gibi denize merak salmış. İş hayatı, çoluk çocuk derken yıllar geçmiş, bir bankada kademe kademe yükselerek genel müdür olmuş. Ama o seviye ve kazanca erişen insanların aksine koltuk ve maddi imkanlara esir olmamış. Erken yaşta dur demesini bilip, özgür hayatını yaşayabilmek, denizle iç içe olabilmek için kendini emekli yapmış.

32 metre boyunda gayet modern özel bir yelkenli yaptırmış, yıllarca onu kullanmış. Hatta gidip İngiltere’de yelken kursuna katılmış. Bu arada bir fırsatını bulup, İspanya‘dan Karayip Adaları‘na giden bir yelkenli ile Atlantiği aşmış; açık denizlerin kendine özgü hayatını tadıp ona esir olmuş.

Geçen yıl gene öyle cazip bir fırsat yakalamış. 40 metre boyunda nefis bir yelkenli ile bu sefer Karayip‘ten Güney Pasifik‘in Polenezya Adaları‘na kadar üç ay süren bir yolculuk yapmış. Her ne kadar altı mürettabatlı bir yatta, yanında götürdüğü arkadaşı ile beraber hiç bir mesuliyet almadan yolcu olarak bu seyahati yapmışlarsa da sakin havaların yanında fırtınasını da yaşamışlar. Bilhassa Pasifik‘de “Hazine Adası” Cocos, ender deniz ve kara hayvanlarının yaşadığı Galapagos, mercan atölleri Tuamotu ve meşhur Sosyete Adaları gibi hepsi birbirinden ilginç yerleri gezmişler, görmüşler.

Seyahat dönüşü bu iki arkadaş gezinin güzel anılarını yalnız kendilerine saklamayıp, bir kitapta toplayarak bizlerle paylaşmak istemişler. Bu kitapta Akın Öngör “Akın’ın Seyir Defteri’ adı altında kendi intibalarını bol fotoğrafla anlatmış: ressam Birol Kutadgu ‘Birol’un Resim Defteri” başlığı altında fırçası ile onu süslemiş. Güzel bir baskı ile sunulan kitaba bir de gezinin videosu eklenmiş.

Kırk yıl evvel Kısmet‘le gezdiğimiz zaman tamamen bakir ve turizminden uzak olan yerlerin bugünkü halini görmek bizi çok şaşırttıysa da gene DOĞA değişmemiş, gene muhteşem. O günlerde çok az yelkenli bu ıssız adalara uğrar, büyük bir ilgiyle karşılanırdı. Gelen yabancıyı Polenezya‘nın dillere destan “Vahini”leri “ia orana” diye karşılarken boynuna tiare çiçeklerinden yaptıkları bir kolyeyi takarlardı. Kitabın adı bize o günleri anımsattı.

Evvelece belirttiğim gibi, “ia orana” küçük bir yelkenliyle, binbir meşakkat içinde yapılan bir macera kitabı değil; kocaman ve her konfora haiz lüks bir yatla gerçekleşen yolculuğun anılarını yansıtan değişik türde bir eserdir. Sizin de kendinizi öyle bir yattı tahayyül edip, zevkle dünyanın o köşelerini okuyarak gezeceğinizi ümit ederim.

Pek fukara olan deniz edebiyatımıza “ia orana” ile katkılarından dolayı kendilerini tebrik ederim.

Sadun Boro

Ocak 2007