ÖNSÖZ

Ömürlerini denizlerde geçirenlerin karşılaştığı çeşitli olaylar, Satranç oyununun her hamlesinde değişen durumlar gibi, heyecanlı olduğu için yazı ile kolay anlatılamazlar.

Gemici her an bin türlü tehlikeler ve güçlüklerle karşılaşır. Ölümü ile kalımını ancak bir çıpa tahtası ayırır. Bu zorluk ve güçlüklere karşı koymak ancak bir nizam altında disiplinli hareket etmeyi gerektirir.

Nizam herkesin üstlerine ve onların emirlerine itaat etmesini, görev ve hizmet bölümünün dikkatle yapılarak kumandanların el birliğiyle uygulanmasını sağlar.

İşte bu gerçekleri anlatan ve tanıtan “BAHRİYE KUR’A NEFERİ” nin anıları dikkatle okunursa, askerlik mertebeleri içinde, pek önemsiz gibi görünün bir Deniz-Eri’nin hüneri aydınlanmış olur.

Bu gerçekleri ortaya koymak için, içinde bulunduğumuz Yüzyıl’ın ilerilik ve yeniliklerini, buluşlarını anlamak için Allahın inayetiyle yazılarıma başlıyorum.- Süleyman Nutku

Süleyman Nutku Bey Kimdir?

1852 Yılında İstanbul’da doğmuştur. Gemlik Tersane komutanı binbaşı Mehmet Seyfi beyin en büyük oğludur. İlkokulu bitirdikten sonra “Mekteb-i Fünun-u Bahriye”ye girdi ve 1875 yılında üsteğmen rütbesiyle donanmaya çıktı. Kolağası oluncaya kadar, zırhlı’dan Torpidobot’a kadar, harp gemilerinde görev alarak Karadeniz ve Akdeniz’de gezdi. K. Yüzbaşıyken, Akka gambotu süvarisi olarak, İstanbul’dan Basra’ya kadar yaptığı seferle ün kazandı ve karadan İstanbul’a dönüş seyahatini (Bağdat’tan – İstanbul’a) adlı kitabıyla yayınlayarak yazarlık hayatına başladı. 1888 yılında “Nüveyd-i Fütuh” okul gemisinin komutanıyken Bahriye Nazırı Hüsnü paşanın ilgisini çekerek, “Ceride-i Bahriye” ve “Mecmua-i Fünun-u Bahriye” dergilerini yayınlamak üzere kurulan “Bahriye Fen Komisyonu” üyeliğine atandı. Komisyonun müdürlüğüne seçildikten sonra 1897’de Deniz Müzesini kurdu. 1898’de binbaşılığa yükseltildi. 1903’de Preveze komodorluğuna, 1908’de meşrutiyetin ilaniyle İstanbul’a dönerek fırkateyn kaptanı oldu. 1910 yılında Basra ve (Bahr-i Ahmer) Kızıldeniz komodorluğuna atanarak Pelenk-i Derya ile Basra’ya ikinci defa gitti. 1911 yılında yaş haddi nedeniyle emekliye ayrıldı. 1923 yılı sonuna kadar geçen emeklilik hayatından önce Türk Ticaret Kaptan ve Makinistler Cemiyetini kurarak “Umman” ve “Deniz” mecmualarını yayınladı. Bu cemiyetin başkanıyken; o güne kadar yabancı, sorumsuz kaptanların elinde olan Kılavuzluk ve Römorkörlük idaresinin, (Seyri-Sefain) Deniz yolları idaresinin bir şubesi olarak kurulmasına çaba harcadı. Bu arada (İhbarat-ı Riyahiye) komisyonunun başkanlığına getirilerek, bugünkü Meteoroloji idaresinin müvesini kurdu. 15 Ekim 1924’te İstanbul Kılavuzluk ve Römorkörcülük idaresinin müdürü olarak hayata gözlerini yumdu.

Hür düşünceli, genel kültürü ve meslek bilgisi yüksek olan S. Nutku bey, meslekteki pek çok subayın öğretici ve yetiştiricisi niteliğini kazanmıştı.

Yayınlanmış Eserleri:

“Mühendis’in refiki”, “Bahriye kur’a neferi”, “Muharebat-ı Bahriye-i Osmaniye”, “Kurna ve Fed’am çavuş”, “Bahr-i Ahmer ve Basra Körfezi rehberi”, “Aden Körfezi rehberi”, “İstılahatı Bahriye”, “Kamus-u Bahri”, “Denizde men-i müsademe nizamnamesi şerhi”, “Ertuğrul Fırkateyni faciası”, “Siyah kitap ve zeyli”. – Emrullah Nutku – Em. Hakim Albay

BİRİNCİ YIL 5

İKİNCİ YIL 22

ÜÇÜNCÜ YIL 67

-Limanda Foravele Etmek İçin Verilecek Komutalar 84

-Yelken Bağlamak ve Bunun İçin Verilecek Komutalar 84

-Akıntılı Olmayan Yerden Yelkenle Kalkmanın Usülü 85

-Akıntılı Olan Yerden Kalkmanın Usülü 86

-Orsa Alabanda Tramola Manevrasının Uygulanmasında Verilecek Komutalar 86

-Boca Alabanda Tramola Manevrasının Uygulanmasındaki Komutalar 88

DÖRDÜNCÜ YIL 90

-(Açıklama) 96

-Çeşitli Rütbelerdeki Astsubayların Nöbet Görevlerine İlişkin Buyuru 101

-Vardiyanlar 102

-Nöbetçi Serdümen 102

-Nöbetçi Porsun 103

-Nöbetçi Topçu 103

-Nöbetçi Vardabandıra’lar 103

BEŞİNCİ YIL 112

-Denizaltı Bir Sahile, Üçerlemelerin Etkisi Altında, Yanaşmak 125

-EK 1 130

-EK 2 131

-EK 3 131