Tarihte kullandığımız yelkenli teknelerle ilgili görsel ve bilimsel nitelikli tarihi belgenin olmaması, kaynakların gravürlere, minyatürlere dayanması nedeniyle Akdeniz’e hakim olmuş Osmanlı donanması gemileri hakkındaki bilgilerimiz oldukça kısıtlıdır. Bu nedenle 25 Renkli rekonstrüksiyon,10 renkli büyük levha, 10 teknik çizimle süslenmiş Kadırgadan Kalyona Osmanlı’da Yelken kitabını görünce heyecanlandım. Böylesine emek verilmiş ve ölçülerine göre çizilmiş, bir kısmının adını ilk defa duyduğum, bir kısmının da şeklini-şemalini ilk defa gördüğüm 28 yelkenli gemiyi birarada bir kitapta görebilmek çok önemli. Doğrusu bu kadar farklı ve artık tarih olmuş yelkenli tekneyi birarada, büyük boy, tamamı renkli resimlerde, armalarıyla görmek için bile edinmek istenebilecek bir kitap Osmanlıda Yelken. Alanında bir ilk kitap olduğunu vurgulamakla birlikte kitabın bilimsel-teknik açıdan değerlendirmesini deniz tarihçilerine bırakalım. Kitabı hazırlayan Ahmet Güleryüz’ün önsözde belirttiği gibi asırlar boyunca yelken açmış Osmanlı gemileri boyları, renkleri, teknik özellikleriyle detaylandırılmış ve hatta süslemeleriyle sunulmuş. Kitabın son bölümünde de 19. yüzyıl Osmanlı gemilerinin ölçülerinin yer aldığı 19.yüzyıl başlarında basılmış Mikyas-ı Sefain (Gemilerin Ölçüleri) kitabının çevirisi var.Bu bilgiler de ilk defa bu kitapla gün ışığına çıkıyor.

Kitabın yayımcısı denizcilikle ama özellikle de deniz tarihi ile ilgili kitapların yayımlanması için çaba gösteren Denizler Kitabevi. Tam adı “Kadırgadan Kalyona Osmanlıda Yelken ve Mikyas-ı Sefain” olan kitabı yine Denizler Kitabevi’nin yayını olan Osmanlı Donanması ve Boğaziçi Vapurları kitaplarını yazan Ahmet Güleryüz hazırlamış.

Sezar Atmaca